«Χωρίς χαρτιά δεν είσαι άνθρωπος, είσαι ένας αριθμός»

Συζήτηση εν πλω, στο ταξίδι της αξιοπρέπειας και της ελευθερίας,
με μετανάστες απεργούς πείνας

Προδημοσίευση από την εργατική εφημερίδα ΔΡΑΣΗ

Ο καταπέλτης του πλοίου μόλις έχει κλείσει και η Κρήτη έχει αρχίσει να χάνεται μέσα στο σκοτάδι. Θα την ξαναντικρύσουν άραγε; Για τους περίπου 250 μετανάστες, που ξεκινούν ένα ταξίδι αλλιώτικο, πρωτόγνωρο, ένα ταξίδι ζωής και θανάτου, δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία: Θα νικήσουμε! Τα χαμόγελα, ο ενθουσιασμός, τα αγωνιστικά συνθήματα που κατακλύζουν το καράβι δε θυμίζουν σε τίποτα ανθρώπους που σε λίγο θα ξεκινήσουν απεργία πείνας και θα δώσουν την πιο κρίσιμη ίσως μάχη της ζωής τους. Το κλίμα είναι γιορτινό, γιατί το δίκαιο της αξιοπρέπειας και της ελευθερίας είναι μαζί μας...

Στο κατάστρωμα του πλοίου φτιάχνουμε εν θερμώ μια παρέα και συζητάμε. Ο Αμπτραχίμ, που είχε συμμετάσχει στην απεργία πείνας των μεταναστών το 2008 στα Χανιά, ο Ρασίντ, ο Αμπτολχά, και ο Μουσταφά, όλοι για πολλά χρόνια κάτοικοι και εργαζόμενοι στην Κρήτη. Στο ερώτημα για την εθνικότητά τους όλοι απαντούν το ίδιο: είμαστε μετανάστες εργάτες...

Γιατί φτάσατε να χρησιμοποιήσετε την έσχατη μορφή πάλης της απεργίας πείνας;

Ρασίντ: Από το 2005 αρνούνται να μας δώσουν χαρτιά, τώρα θα παίξουμε και εμείς το τελευταίο χαρτί μας. Δεν αντέχουμε άλλο να μας βάζουν κάθε τόσο φυλακή χωρίς κανένα λόγο.

Αμπτραχίμ: Ζούμε πολλά χρόνια στην Ελλάδα και εξακολουθούμε να είμαστε παράνομοι. Τι σημαίνει αυτό; Ότι δεν έχουμε τίποτα, δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα, ότι μπορεί να φυλακιστούμε ανά πάσα στιγμή.

Αμπτολχά: Το κράτος μας κορόιδεψε και μας έκλεψε. Δώσαμε τα λεφτά που απαιτούσαν το 2005 για να πάρουμε χαρτιά και δεν έγινε τίποτα. Μας πήραν απλώς τα λεφτά.

Μετά την απεργία πείνας, το 2008, στα Χανιά τι άλλαξε;

Αμπτραχίμ: Κερδίσαμε έλληνες συντρόφους, την αλληλεγγύη και τη φιλία. Αυτή είναι η μεγαλύτερη κατάκτηση.

Με τη δουλειά τι κάνετε τόσα χρόνια; Τι συνθήκες αντιμετωπίσατε;

Μουσταφά: Δουλειά υπήρχε, αλλά δουλεύαμε σαν δούλοι. Γιατί δουλειά χωρίς νομιμοποίηση σημαίνει παραπάνω ώρες και δουλειά χωρίς λεφτά. Όταν είναι να πάρεις τα λεφτά, το αφεντικό σου λέει δεν παίρνεις τίποτα, πήγαινε στην αστυνομία και στα δικαστήρια. Το πρόβλημα δεν είναι η δουλειά, αυτή βρίσκεται, αλλά τα χαρτιά που δεν έχουμε. Γιατί όταν έχεις χαρτιά είσαι άνθρωπος. Ένας χωρίς χαρτιά δεν είναι άνθρωπος, ακόμη κι όταν πεθάνει είναι ένας αριθμός. Κανένας δεν ξέρει ούτε καν πώς σε λένε. Χωρίς χαρτιά πώς μπορούμε να πάρουμε αυτά που δικαιούμαστε ως εργάτες;

Ρασίντ: Αν έχουμε εμείς χαρτιά αυτό θα είναι καλό και για τους έλληνες. Γιατί δε θα δουλεύουμε χωρίς ασφάλεια και φτηνότερα από εσάς. Γι' αυτό πρέπει να μας βοηθήσουν οι έλληνες εργαζόμενοι να πάρουμε τα χαρτιά μας.

Αμπτολχά: Σε κάποιες περιπτώσεις υπάρχει υπερεκμετάλλευση, αλλά ειδικά αυτόν τον καιρό είναι πολύ δύσκολο ακόμη και να δουλέψεις έτσι. Σε λίγο νομίζω ότι δεν θα μπορούμε να βρούμε ούτε ένα κομμάτι ψωμί, λόγω της κρίσης και των αλλαγών που έχουν γίνει στην εργασία. Δυσκολεύει ακόμη περισσότερο η ζωή γι' αυτούς που είναι χωρίς χαρτιά και θεωρούνται παράνομοι. Γι' αυτό κάνουμε αυτόν τον αγώνα.

«Καλύτερα να πεθάνουμε εδώ, παρά να γυρίσουμε πίσω»

Ένα διαδεδομένο «επιχείρημα» ενάντια στους μετανάστες είναι ότι για την ανεργία φταίτε εσείς που παίρνετε τις δουλειές από τους έλληνες. Τι θα λέγατε σε έναν έλληνα εργαζόμενο γι' αυτό;

Ρασίντ: Η ανεργία μας πλήττει όλους, όχι μόνο τους έλληνες. Δεν φταίνε οι μετανάστες για την οικονομική κρίση. Αυτή υπάρχει και σε χώρες που δεν έχουν πολλούς μετανάστες, υπάρχει σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αμπτραχίμ: Μην ξεχνάμε ότι οι μετανάστες έχουν συνεισφέρει στην οικονομία και την ανάπτυξη της Ελλάδας εδώ και πολλά χρόνια.

Τι ωθεί τους μετανάστες να 'ρθουν στην Ελλάδα;

Αμπτολχά: Πολλοί έρχονται στην Ελλάδα για να πάνε αλλού, άλλοι έρχονται γιατί πιστεύουν πως μπορούν εδώ να επιβιώσουν. Η οικονομική κατάσταση στις χώρες μας μάς αναγκάζει να φύγουμε, αλλά φταίει και η εικόνα που έχει δημιουργήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση στον υπόλοιπο κόσμο, μια πλαστή εικόνα καλύτερης ζωής που δεν υπάρχει στην πραγματικότητα. Όταν βλέπεις αυτή την εικόνα, λες θέλω να πάω κι εγώ εκεί για να ζήσω καλύτερα, και τελικά πηγαίνεις εκεί και διαπιστώνεις ότι δεν μπορείς να κάνεις τίποτα γιατί είσαι ένας παράνομος.

Το τελευταίο διάστημα η ελληνική κυβέρνηση, στα πλαίσια και των πολιτικών της ΕΕ, έχει σκληρύνει πολύ τη στάση της απέναντι στους μετανάστες. Σχεδιάζει να σηκώσει φράχτη στον Έβρο, μιλάει για πλωτά στρατόπεδα, και διακηρύσσει ότι κανένας οικονομικός μετανάστης δεν θα μείνει στην Ελλάδα. Τι απαντάτε σε αυτή την επίθεση;

Μουσταφά: Νομίζουν ότι έτσι θα σταματήσει ο κόσμος να έρχεται εδώ; Δεν είναι λύση αυτά. Δεν πρόκειται τίποτα να σταματήσει αυτούς που θέλουν να έρθουν. Τους μετανάστες δεν μπορείς να τους σταματήσεις, γιατί κινούνται από πιεστικές ανάγκες.

Αμπτραχίμ: Και στην Αμερική σηκώσανε τείχος στα σύνορα με το Μεξικό, αλλά η είσοδος μεταναστών συνεχίζεται αμείωτη.

Ρασίντ: Είναι σαν να σε έχουν εγκλωβίσει σε ένα δωμάτιο, με κλειστές όλες τις πόρτες. Τι θα κάνεις; Πίσω, στη χώρα σου, δεν μπορείς να πας. Εδώ δεν σε κάνουν νόμιμο. Από το 2005 σχεδόν κανένας δεν έχει νομιμοποιηθεί. Η μόνη λύση είναι η νομιμοποίηση όσων είναι ήδη εδώ.

Αμπτολχά: Ζητάμε το στοιχειώδες, ίσα δικαιώματα με όλους τους εργαζόμενους.

Αμπτραχίμ: Καλύτερα να πεθάνουμε εδώ, παρά να γυρίσουμε πίσω.

Στη συζήτηση πήραν μέρος οι Μάκης Λιβάνης, Βάιος Σκαρλάτος, Κώστας Χαριτάκης