Φασισμός/ναζισμός: Ιανός και κένταυρος της πολιτικής

κρίση – εμπειρία – τάξη

Το «Σύστημα» δεν είναι αρραγές. Η πολιτισμική συνθήκη του υπαρκτού φιλελευθερισμού δεν είναι ολοκληρωτική. Όπου υπάρχει εξουσία υπάρχει και αντίσταση, πάντα κάτι διαφεύγει των μηχανισμών υποκειμενοποίησης, η αντίσταση είναι εμμενής στην εξουσία (Foucault)· υποκείμενό της δεν μπορεί παρά να είναι οι ίδιοι οι καταπιεζόμενοι-εκμεταλλευόμενοι, και όχι κάποιος που καθοδηγεί το βλέμμα τους απ' έξω. Οι περισσότεροι υποτελείς κραυγάζουμε ενάντια στο Σύστημα που μας κλέβει τη ζωή και την αξιοπρέπεια, αντιστεκόμαστε περισσότερο ή λιγότερο «παραμορφωμένα», συνειδητά ή ασυνείδητα (Holloway). Τα υποκείμενα πάντα σκέφτονται και κρίνουν όσα συμβαίνουν στους ίδιους και τον κόσμο γύρω τους (δεν σκέφτονται μόνο οι φιλόσοφοι και οι διανοούμενοι), ποτέ δεν φτάνουν σε μια κατά Arendt θεμελιώδη συνθήκη ακρισίας.

Η πρόσληψη της εμπειρίας δεν είναι μονόπλευρη, μονόμπαντη, αλλά γίνεται μέσα από «πολύχρωμους» πολιτισμικούς φακούς (π.χ. ένα υποκείμενο μπορεί να αντιλαμβάνεται την τωρινή κατάσταση στην ελλάδα και με τα μάτια του έθνους που βάλλεται από εξωτερικούς εχθρούς, ταυτόχρονα όμως δεν «γουστάρει» στρατό - πειθαρχία - αυστηρή ιεραρχία). Δεν είμαστε καθαρά υποκείμενα. Όσο δεχόμαστε και όσο διαιωνίζουμε αυτόν τον κόσμο, άλλο τόσο τον αρνούμαστε. Είμαστε σε διαρκή «πόλεμο» με τον ίδιο τον εαυτό μας, το εσωτερικό μας ξεσκίζουν ο ταξικός ανταγωνισμός (η καπιταλιστική διαίρεση πράττειν - πεπραγμένου), αντιφάσεις, εντάσεις και παλινδρομήσεις. Έχουμε αδήριτες ανάγκες, αλλά ταυτόχρονα έχουμε επιθυμίες και όνειρα. Είμαστε «εν μέρει υποκείμενα και εν μέρει αντικείμενα» της ιστορίας, «εκούσιοι φορείς των ίδιων των ακούσιων προσδιορισμών μας» (E.P. Thompson), προβαίνουμε διαρκώς σε «επιλογές κάτω από τρομακτική πίεση» (Raymond Williams).

Εξάλλου, δεν ζούμε όλοι στο ίδιο Τώρα. Μέσα στον καθένα από εμάς υπάρχει ανολοκλήρωτο και αλύτρωτο παρελθόν. Υπάρχει μια πραγματικότητα στις ασύγχρονες αντιθέσεις στο παρόν (επίκληση ενός «αρχαϊκού», «ρομαντικού» αντικαπιταλισμού, μιας τάξης και μιας πληρότητας της παλιάς παραδοσιακής κοινωνίας, εικόνες μιας πιο ήσυχης εσώτερης φύσης, πρόσληψη της κρίσης με όρους ανεστιότητας - ξεριζώματος - απώλειας της αυτοδιάθεσης από κυρίαρχα διευθυντήρια) που δεν σαρώνεται ούτε υπάγεται πλήρως στη συγχρονική αντίθεση στο παρόν (κομμουνιστικός ή/και αναρχικός αντικαπιταλισμός και αντικρατισμός). Άλλωστε, οι παράγοντες της ασύγχρονης αντίθεσης, που από μόνοι τους είναι ανίκανοι να ανατρέψουν τις τωρινές συνθήκες, έχουν ήδη παρόλα αυτά ανακαλέσει, συναισθηματικά ή ρομαντικά, αυτή την πληρότητα και τη ζωντάνια από την οποία ο κομμουνισμός αντλεί αυθεντικό υλικό ενάντια στην αλλοτρίωση. Το ζήτημα είναι να απαγκιστρώσουμε τα στοιχεία της ασύγχρονης αντίθεσης που εχθρεύονται τον καπιταλισμό και βρίσκονται χωρίς στέγη μέσα σ΄αυτόν, και να τα κάνουμε να λειτουργήσουν μέσα σε ένα διαφορετικό πλαίσιο. Με άλλα λόγια, η γνήσια συγχρονική αντίθεση πρέπει να αποσπάσει τις γνήσια ασύγχρονες από την Αντίδραση. Ο φασισμός εκμεταλλεύεται όλες τις ασύγχρονες αντιθέσεις που εκδηλώνονται και γίνονται αισθητές, και προφανώς το κάνει αυτό εξαπατώντας τες (όλη η παραπάνω ανάλυση για την έννοια του ασύγχρονου «ανήκει» στον Ernst Bloch).

Ο φασισμός ναι μεν σε ένα επίπεδο «πατάει» σε μια πολιτική ορθολογικότητα και σε μορφές εξουσίας που ήδη υπήρχαν, παροξύνει την πολιτισμική λογική του φιλελεύθερου καπιταλισμού (εμπορευματοποίηση, ανταγωνισμός, εργαλειακότητα, φαινομενική μεγαλοθυμία προς τις ετερότητες - στην ουσία αποθέωση της ταυτότητας που οδηγεί σε μια αντεστραμμένη ομοιομορφία και ισοπέδωση της διαφορετικότητας κλπ), ταυτόχρονα όμως σε ένα άλλο επίπεδο συνιστά ενός είδους (αντεστραμμένη) ρήξη μ' αυτήν, με την έννοια ότι ζητάει από τα υποκείμενα πάθος, βία και ακτιβισμό (και όχι ανέξοδο κυνισμό ούτε ουδετερότητα της Αγοράς και του Δικαίου), στράτευση σε ένα κοινό σκοπό (και όχι αδιαφορία και απάθεια), θέληση για ισχύ (και όχι τόσο για πλούτο), αλληλεγγύη από ομοιότητα (και όχι αχαλίνωτο ατομισμό), κοινότητα με αποκλεισμούς και διαχωρισμούς εθνικούς, φυλετικούς και έμφυλους (και όχι μοναχικά πλήθη). Συμπλέει με τα βασικά χαρακτηριστικά της φιλελεύθερης πολιτισμικής λογικής αλλά τα πολιτικοποιεί με αντιδραστικό τρόπο (τα θέτει στην υπηρεσία της Πολιτικής, τα μεταφέρει στην κατά Carl Schmitt αυτονομία και υπερίσχυση του πολιτικού) ή, αν το διαβάσουμε ανάποδα, έρχεται σε φαινομενική και ως ένα βαθμό πραγματική (έως εκεί όπου μπορεί να την ενσωματώσει προς όφελός του) ρήξη με αυτήν εστιάζοντας σε ριζοσπαστικά-ρομαντικά-ουτοπικά προτάγματα. Μόνο έτσι καταφέρνει να «πιάσει» τα υποκείμενα, γιατί γνωρίζει (και «παίζει» μ' αυτό) αφενός πώς έχουν συγκροτηθεί ως εκείνη τη στιγμή (και δεν το πολεμάει, «χαϊδεύει» δηλαδή τ' αυτιά) και αφετέρου τι έχουν ανάγκη τα υποκείμενα, τι λείπει από αυτά (η ουτοπία αναφέρεται πάντα σ' αυτό που λείπει), ακριβώς επειδή ζουν σε ένα κόσμο απομαγευμένο, άψυχο και άχαρο. Εκμεταλλεύεται, φενακίζει και εγκλωβίζει τις ανάγκες, τα συναισθήματα, τις αντιθέσεις στην καπιταλιστική οργάνωση της κοινωνίας· προσανατολίζει τους καταπιεζόμενους-εκμεταλλευόμενους σε μια πολιτικοποίηση και μια αντίσταση που ναι μεν διατηρεί το «Σύστημα» αλλά το διατηρεί με μια άλλη μορφή, η οποία έχει ενσωματώσει αντεστραμμένα τις ανάγκες και τον ψυχισμό των από-κάτω.

Τούτων δοθέντων ο φασισμός δεν είναι ούτε μόνο κανονικό ούτε μόνο μοναδικό-εξαιρετικό φαινόμενο. Όσο εντάσσεται σε μια κανονικότητα άλλο τόσο συνιστά μοναδικότητα-ιδιαιτερότητα. Αν τον θεωρήσουμε αποκλειστικά κανονικό φαινόμενο, κινδυνεύουμε να τον σχετικοποιήσουμε και να τον υποτιμήσουμε, να δυσκολευτούμε να τον πολεμήσουμε γιατί η στρατηγική μας θα είναι παρωχημένη (του τύπου «ένας είναι ο εχθρός, ο ιμπεριαλισμός»). Από την άλλη, αν τον θεωρήσουμε αποκλειστικά μοναδικό φαινόμενο, κινδυνεύουμε να τον βγάλουμε εκτός ιστορίας και να τον θεωρήσουμε μεμονωμένο ιστορικό επεισόδιο που δεν πρόκειται να επανεμφανιστεί (με άλλες μορφές αλλά πάντα με στόχο την εξόντωση). Ο φασισμός/ναζισμός είναι ο κένταυρος του αρχαίου ελληνικού μύθου: το ανθρωπόμορφο παιδί του Θεού Δία-Κυρίαρχου, ο άρπαγας, υβριστής, αγροίκος και ασελγής που δεν σέβεται τα όρια ούτε του ίδιου του πατέρα-αφέντη· είναι ο «αληταράς» γιος που όσο πάει κόντρα στον Πατέρα του άλλο τόσο διαπνέεται από τις ίδιες (κυριαρχικές) αρχές και αξίες· είναι το εγελιανό πεδίο απο-ταύτισης με το Σύστημα, που το ίδιο το Σύστημα παράγει σ' αυτή την κρίσιμη συγκυρία για να μπορέσει να καταργηθεί και ταυτόχρονα να διατηρηθεί με μιαν άλλη μορφή. Πρέπει λοιπόν να είμαστε σε θέση να βλέπουμε τόσο τις συνέχειες όσο και τις ασυνέχειες-ρήξεις, τις ομοιότητες όσο και τις διαφορές. Ο φασισμός εμπεριέχει τόσο την επιθετικότητα του Συστήματος όσο και τα στοιχεία πιθανής διάλυσής του, αντανακλά τις αντιφάσεις της ύστερης καπιταλιστικής ανάπτυξης και ως εκ τούτου την ίδια της την δυνατή αποσύνθεση (Ernst Bloch). Όταν ένα καθεστώς καταφεύγει στην ωμή βία, σημαίνει ότι είναι αδύναμο (Spinoza)· μπορεί να είναι πάνοπλο και πανίσχυρο αλλά δεν παύει να είναι ένας ενδεής ζητιάνος (Δρατζίδης - badarts.gr). Η λατρεία της ωμής ισχύος μπορεί να είναι αδίστακτη αλλά έχει κοντά ποδάρια· κανένα καθεστώς στην ιστορία δεν άντεξε στο χρόνο χωρίς κάποιου τύπου συναινέσεις («δεν μπορείς να κυβερνάς με ξιφολόγχες» έγραψε κάποτε ο Μακιαβέλι συμβουλεύοντας τους ηγεμόνες).

Οφείλουμε ως εκ τούτων να βγούμε από το δίπολο αισιοδοξία - απαισιοδοξία· η αισιοδοξία μας αποπροσανατολίζει και μας καθησυχάζει, η απαισιοδοξία μας παραλύει και μας εγκλωβίζει. Ούτε ο ενεργητικός πεσσιμισμός είναι η λύση, γιατί η ενεργητικότητα και η δύναμη χάνεται μες στον πεσσιμισσό· ο τελευταίος είναι πιο ισχυρός, αυτός θέτει τους όρους, και απορροφά τον άλλο πόλο (κατά μία έννοια είναι το αντίστοιχο του διπόλου κόμμα-κίνημα· το κόμμα πάντα απορροφά το κίνημα, το ακυρώνει ενσωματώνοντάς το). Ας μελετάμε το συγκεκριμένο, ας διαλεκτικοποιούμε τις αντιφάσεις, ας βλέπουμε την ιστορική αιτιότητα και αναγκαιότητα χωρίς τελεολογία, την ενδεχομενικότητα σε διαλεκτική ένταση με τους καθορισμούς-προσδιορισμούς. Ας μην πέφτουμε στην παγίδα ενός πολύ αυστηρού ντετερμινισμού (σχεδόν απόλυτη κυριαρχία των δομών πάνω στα υποκείμενα) και μιας ταυτόχρονης «πολλής» ενδεχομενικότητας (όλα είναι απόλυτα ανοιχτά και επαφίονται αποκλειστικά στη δική μας δράση), ενός πολύ αφηρημένου, θεωρητικού (που δεν συνδιαλέγεται με τη συγκεκριμένη ιστορική πραγματικότητα) καθορισμού και μιας ταυτόχρονης «όχι αρκετής» ιστορικής αιτιότητας (Meiksins-Wood). Οι κοινωνικές σχέσεις είναι δομημένες, οι καθορισμοί είναι πάντα εκεί, η εμπειρία είναι δομημένη και παίζει καθοριστικό ρόλο, αλλά ακριβώς επειδή όλα τα παραπάνω έχουν καταβολές στην εμπρόθετη δράση, διαμορφώνονται και ως ένα σημείο αλλάζουν από την ανθρώπινη παρέμβαση.

Εξάλλου, δεν τίθεται ζήτημα μετατόπισης της σύγκρουσης στο αξιακό-πολιτισμικό πεδίο, διότι η σύγκρουση με βάση τους υλικούς όρους είναι ήδη και σύγκρουση σε επίπεδο κουλτούρας, είναι ήδη πολιτισμική σύγκρουση και το αντίστροφο. Δεν προηγείται κάτι έναντι του άλλου, ούτε έχει μεγαλύτερη αξία στην μάχη των δυνάμεων της ζωής ενάντια στη μηχανή καταστροφής και θανάτου. Απαιτείται άρα μια αντίληψη για το «οικονομικό», όχι ως μια «τοπικά» ξεχωριστή σφαίρα, η οποία είναι κατά κάποιο τρόπο «υλική» σε αντιπαράθεση με την «κοινωνική», αλλά μάλλον ως καθαυτή μη αναγώγιμα κοινωνική (Meiksins-Wood), μια αντίληψη για το «υλικό» ως αποτελούμενο από κοινωνικές σχέσεις και πρακτικές, αξιακά συστήματα και τρόπους σκέψης, μορφές ηθικότητας και ιδέες, θεσμούς και νόρμες που υπαγορεύονται από κοινού και δεν επιβάλλονται «από τα πάνω», με μια λέξη κουλτούρα. Με τα λόγια του ίδιου του E.P. Thompson (στο έργο του οποίου αναφέρεται η Meiksins-Wood): «υπάρχει μια οικονομική λογική και μια ηθική λογική και είναι μάταιο να επιχειρηματολογήσουμε για το σε ποια δίνουμε την πρωτοκαθεδρία, αφού είναι διαφορετικές εκφράσεις του ίδιου “πυρήνα ανθρώπινων σχέσεων”», ο οποίος είναι ενσωματωμένος στον τρόπο παραγωγής και επιβάλλει τη λογική του σε κάθε «επίπεδο» της κοινωνίας.

Αυτή την μονιστική αντίληψη πρέπει να τη διατηρήσουμε και να την ενισχύσουμε, ειδικά σήμερα που η πολυδιάστατη κρίση συνιστά (εν μέρει) τομή στη ζωή στο δυτικό (και όχι μόνο) κόσμο αφού πιέζει στο όριο της ασφυξίας τους εκμεταλλευόμενους-καταπιεζόμενους και δημιουργεί την αναγκαία συνθήκη για την αποκρυστάλλωση των υποκειμενικών μορφών που εδώ και χρόνια προσπαθεί, όχι χωρίς αντιστάσεις, να επιβάλει ο Κυρίαρχος: τον χρεωμένο και νεόπτωχο που νιώθει ένοχος για την κατάστασή του και για να επιβιώσει αναγκάζεται να πουλήσει όλη τη ζωή του, τον διαμεσολαβημένο από τα μήντια που είναι φτωχός σε βίωμα και εμπειρία αφού η προσοχή του είναι διαρκώς απορροφημένη, τον φοβισμένο (φόβος για τους επικίνδυνους άλλους και για άγνωστες απειλές) που υπόκειται στο καθεστώς ασφάλειας, ελέχχου και επιτήρησης και στη διαρκή κατάσταση εξαίρεσης και τον αντιπροσωπευόμενο που εκχωρεί τη δύναμή του στους αντιπροσώπους και δεν διαθέτει καμία δυνατότητα αποτελεσματικής πολιτικής δράσης (Hardt-Negri). Το πραγματικό και άμεσο ζήτημα που τίθεται είναι οι τρόποι με τους οποίους οι εκμεταλλευόμενοι-καταπιεζόμενοι θα βιώσουν αυτήν την αδίστακτη επίθεση που δέχονται από τον Κυρίαρχο. Με τα λόγια του E.P. Thompson:

«Η εμπειρία προκύπτει από το κοινωνικό Είναι αυτομάτως, αλλά όχι χωρίς να μεσολαβεί η σκέψη: προκύπτει επειδή οι άνδρες και οι γυναίκες (και όχι μόνο οι φιλόσοφοι) είναι όντα λογικά και σκέφτονται όσα συμβαίνουν στους ίδιους και στον κόσμο τους... Στο πλαίσιο του κοινωνικού είναι σημειώνονται μεταβολές, οι οποίες προκαλούν αλλαγή της εμπειρίας (και αυτή η εμπειρία είναι καθοριστική, με την έννοια πως ασκεί πιέσεις στην κοινωνική συνείδηση που υπάρχει ως εκείνη τη στιγμή) και προτείνουν νέα ερωτήματα... Η τάξη συμβαίνει όταν ορισμένα πρόσωπα, εξαιτίας επίκοινων εμπειριών (είτε κληρονομημένων είτε από κοινού βιωμένων), αισθάνονται και αρθρώνουν την ταυτότητα των συμφερόντων τους, τόσο μεταξύ τους όσο και απέναντι σε άλλα πρόσωπα, τα συμφέροντα των οποίων διαφέρουν από τα δικά τους (και συνήθως είναι αντίθετα). Την εμπειρία της τάξης καθορίζουν εν πολλοίς οι παραγωγικές σχέσεις στις οποίες οι άνθρωποι γεννιούνται – ή εισέρχονται παρά τη θέλησή τους. Η ταξική συνείδηση είναι ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιούν αυτές τις εμπειρίες με όρους πολιτισμικούς: πώς τις ενσωματώνουν σε παραδόσεις, αξιακά συστήματα, ιδέες και θεσμικές μορφές».

Συνεπώς, για να συγκροτηθεί η τάξη δεν αρκεί από μόνη της η ταυτότητα (οικονομικών - υλικών) συμφερόντων ούτε από μόνα τους η διαφορετική κουλτούρα και αξιακό σύστημα. Απαιτείται μια διαλεκτική ανάπτυξη και συνομιλία και των δύο διαδικασιών ταυτόχρονα, που στην ουσία είναι μία, ενιαία και αδιαίρετη (πρόκειται για δυο όψεις του ίδιου νομίσματος). Ο άνεργος, ο επισφαλής και ο φτωχοποιημένος εργάτης/υπάλληλος ή ο χρεωμένος/χρεωκοπημένος «μικροαστός» που στερούνται τα υλικά μέσα διαβίωσής τους ή/και αναγκάζονται να δουλεύουν κάτω από τους χειρότερους όρους δεν μπορούν να ενδιαφερθούν καταρχάς για το περιεχόμενο της έννοιας του πλούτου, δεν μπορούν να θέσουν ως αποκλειστική στρατηγική τους τη μονομερή έξοδο από την καπιταλιστική κόλαση. Μπορούν όμως να ενδιαφερθούν, να αγωνιστούν και να πολεμήσουν για την αναδιανομή ενός διαφορετικά αξιακά φορτισμένου πλούτου, για την αποκατάσταση της ζωής και της αξιοπρέπειάς τους που προφανώς περνά μέσα από την αύξηση του πενιχρού μισθού, τη μείωση του χρόνου εργασίας, τη μείωση της δυσβάσταχτης φορολογίας, τη μείωση του υπερδιογκωμένου τιμολογίου της ΔΕΗ κλπ. όσο περνά και μέσα από την αλλαγή του τρόπου σκέψης και μια πνευματική επανάσταση, από την υιοθέτηση διαφορετικών αξιών - σχέσεων - πρακτικών στην καθημερινότητα κλπ.· χώρια τα πολιτικά συναισθήματα που γεννιούνται (κοινωνικότητα, χαρά, ασφάλεια, ελπίδα κ.α.) όταν οι ανάγκες και οι επιθυμίες συλλογικοποιούνται και ενώνονται με τον χείμαρρο του κοινωνικού πολέμου κατά τη διάρκεια μιας διεκδίκησης, ενός αγώνα, μιας σύγκρουσης με τα αφεντικά και το κράτος.

λάμπε ρατ

κριτικό σχόλιο στο κείμενο «φιλελευθερισμός - ολοκληρωτισμός: μια ανομολόγητη σχέση» που δημοσιεύτηκε 
στο http://dokimh.espivblogs.net/?p=197 

και στο http://efimeridadrasi.blogspot.gr/2012/11/blog-post_10.html

Κοινοβουλευτισμός και Ολιγαρχία

του Γιώργου Ν. Οικονόμου

Αυτό που διαπιστώνεται σήμερα από πολλές πλευρές είναι η κρίση του «αντιπροσωπευτικού» πολιτεύματος, όπως αυτό έχει αποκρυσταλλωθεί στην Δύση εδώ και δύο αιώνες. Η κρίση δεν είναι μόνο χρηματοπιστωτική ή οικονομική, όπως λέγεται τελευταίως, αλλά βαθύτερη: είναι κρίση δομών και θεσμών. Οι διαγνώσεις και οι αιτιολογίες ποικίλουν αναλόγως της οπτικής του εκάστοτε ερευνητή, και συνοδεύονται από προτάσεις που κυμαίνονται μεταξύ μεταρρυθμιστικών αλλαγών και ιδεολογικών δικαιολογήσεων. Μιά πρόχειρη ματιά στις εφημερίδες, στα περιοδικά, στην τηλεόραση κ.λπ αρκεί για να διαπιστωθεί ότι υπάρχει ένας πληθωρισμός της λέξεως «δημοκρατία» (σύγχρονη δημοκρατία, έμμεση δημοκρατία, αντιπροσωπευτική δημοκρατία, κοινοβουλευτική δημοκρατία, κ.λπ). Αυτό ο λεκτικός πληθωρισμός αποκρύβει, συνειδητώς ή ανεπιγνώστως, την ουσία ακριβώς του πολιτεύματος αυτού. Και η ουσία είναι ο βαθύς ολιγαρχικός χαρακτήρας του: οι αποφάσεις και οι νόμοι είναι αρμοδιότητα των ολίγων και εξυπηρετούν τα συμφέροντα των ολίγων ισχυρών - ο Κ. Καστοριάδης δικαίως τo αποκαλεί φιλελεύθερη ολιγαρχία.

Πράγματι, στα δυτικά πολιτεύματα η ουσιαστική ρητή εξουσία ασκείται από τους ολίγους, βουλευτές και στελέχη του κυβερνώντος κόμματος. Αυτό βεβαίως επιτυγχάνεται με την «εκουσία» εκ μέρους των ανθρώπων παραχώρηση της εξουσίας στους «αντιπροσώπους» και τα κόμματα, και η πράξη της εξουσιοδοτήσεως αυτής είναι η συμμετοχή των ανθρώπων στις εκλογές με καθολική ψηφοφορία. Αυτός ο «σφετερισμός» της εξουσίας από τα κόμματα επιτυγχάνεται με την ιδεολογική χειραγώγηση που αυτά κατορθώνουν να ασκούν στους ανθρώπους: έχουν καταφέρει να τους πείσουν ότι μόνο αυτά είναι ικανα να επιλύσουν τα προβλήματά τους και τα ευρύτερα προβλήματα της κοινωνίας ενώ οι ίδιοι οι άνθρωποι είναι ανίκανοι να τα επιλύσουν.

Απαλλοτρίωση κυριαρχίας

Προς τον σκοπό αυτό τα κόμματα απεργάζονται παντός είδους μέσα και τεχνάσματα καθ’όλη την περίοδο που μεσολαβεί μεταξύ των εκλογικών αναμετρήσεων. Αυτό είναι όμως ιδιαιτέρως εμφανές στο αποκορύφωμα της ιδεολογικής και πολιτικής προπαγάνδας, στο ζενίθ της πλύσεως εγκεφάλου, δηλαδή στις εκλογές. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που η προεκλογική διαδικασία αποκαλείται εκστρατεία, θυμίζοντας στρατιωτική και πολεμική κατάσταση. Πρόκειται ακριβώς περί εκστρατείας με όλη την σημασία της λέξεως: ο εχθρός ή ο αντίπαλος που πρέπει να νικηθεί δεν είναι το αντίπαλο κόμμα ή ο αντίπαλος υποψήφιος/συνυποψήφιος. Ο βασικός αντίπαλος είναι ουσιαστικώς οι ίδιοι οι άνθρωποι-ψηφοφόροι, που πρέπει να βομβαρδισθούν, να λεηλατηθούν, έτσι ώστε εξουθενωμένοι και καθημαγμένοι να παραδοθούν και να υποταχθούν στην εξουσία των κομμάτων και των «αντιπροσώπων». Η ικανή και αναγκαία συνθήκη του ολιγαρχικού πολιτεύματος είναι αφ’ενός η παραίτηση, η παθητικότητα των ανθρώπων και ταυτοχρόνως η εγγενής τάση των κομμάτων να αυτοδιαιωνίζονται στην εξουσία.

Η «αντιπροσώπευση» είναι, και στην θεωρία και στην πράξη, (απ)αλλοτρίωση της κυριαρχίας των ανθρώπων. Η αλλοτρίωση εννοείται υπό την νομική έννοια του όρου: μεταβίβαση ιδιοκτησίας, μεταβίβαση δηλαδή κυριαρχίας από τους πολλούς προς τους ολίγους «αντιπροσώπους». Οπως σωστά επισημαίνει ο Κ. Καστοριάδης: «Από την στιγμή κατά την οποία, αμετάκλητα και για ορισμένο χρονικό διάστημα (π.χ. πέντε χρόνια), αναθέτει κανείς την εξουσία σε ορισμένους ανθρώπους, έχει μόνος του αλλοτριωθεί πολιτικά». H αντιπροσώπευση δημιουργεί μία «διαίρεση της πολιτικής εργασίας», διαίρεση σε κυριάρχους και κυριαρχουμένους, σε εξουσιάζοντες και εκτελεστές, σε αυτούς που αποφασίζουν και σε αυτούς που εκτελούν. Η διαίρεση αυτή επιτυγχάνεται συν τοις άλλοις με τις εκλογές, πράγμα το οποίο ήξεραν πολύ καλά οι αρχαίοι και γι’ αυτό θεωρούσαν τις εκλογές χαρακτηριστικό της αριστοκρατίας και της ολιγαρχίας ενώ την κλήρωσιν χαρακτηριστικό της δημοκρατίας[1]. Οι βουλευτές, δήμαρχοι, κ.λπ. που θεωρούνται αντιπρόσωποι των ψηφοφόρων, ουσιαστικώς είναι αντιπρόσωποι των ατομικών και κομματικών τους συμφερόντων, καθώς και των συμφερόντων των ισχυρών χρηματοδοτών τους. Η κυρίαρχη, εξ άλλου, σήμερα ιδέα ότι υπάρχουν «ειδικοί» του πολιτικού, δηλαδή «ειδικοί» του καθολικού και τεχνικοί της ολότητας «χλευάζει την ίδια την ιδέα της δημοκρατίας».

Η οργάνωση και η δομή των κομμάτων αντανακλά την οργάνωση και δομή της κοινωνίας. η αρχηγική, πυραμιδωτή, γραφειοκρατική και ιεραρχική δομή τους είναι μια μικρογραφία της αντίστοιχης κοινωνικής και πολιτικής ολιγαρχικής δομής: οι ολίγοι και «εκλεκτοί» κυβερνούν και αποφασίζουν ενώ οι πολλοί τους ψηφίζουν και εκτελούν τις αποφάσεις. Τα κόμματα είναι ο κυρίαρχος και αναμφισβήτητος πρωταγωνιστής του δημοσίου βίου αφού ελέγχουν ασφυκτικώς το σύνολο των ουσιαστικών κοινωνικών δραστηριοτήτων. Ελέγχουν επίσης όλες τις μορφές εξουσίας και εδώ έγκειται ένα άλλο ιδεολόγημα, ένα άλλος μύθος που εντέχνως διοχετεύεται και διακατέχει τους ανθρώπους και τους υποτάσσει στην εξουσία των κομμάτων και των «αντιπροσώπων».

Ανύπαρκτη διάκριση εξουσιών

Ο μύθος αυτός είναι η λεγόμενη «διάκριση ή ανεξαρτησία των τριών εξουσιών». Το ιδεολόγημα αυτό έχει δύο όψεις, τη «διάκριση» και τις «τρείς εξουσίες». Οσον αφορά τις τρείς εξουσίες –εκτελεστική, νομοθετική, δικαστική- έχουν πάψει απο πολλού να είναι τρείς και έχουν αυξηθεί σε πέντε τουλάχιστον άμεσα ορατές, ρητές και θεσμισμένες. Η λεγόμενη εκτελεστική δεν είναι καθόλου εκτελεστική αλλά ασκεί ουσιαστική πρωτογενή κυβερνητική εξουσία αφού λαμβάνει τις ουσιαστικές αποφάσεις και νομοθετεί. θα έπρεπε λοιπόν να λέγεται κυβερνητική εξουσία και κατά συνέπεια να αποδοθεί στην κυρίως εκτελεστική το πραγματικό της όνομα και οι δικαιοδοσίες. Αυτή αποτελείται από τους γενικούς γραμματείς, τις διοικήσεις των δημοσίων οργανισμών, των κρατικών υπηρεσιών, τραπεζών, Εφοριών, Πολεοδομίας, Αστυνομίας, Στρατού, κ.λπ, οι οποίοι όντως εκτελούν τις αποφάσεις της κυβερνήσεως. Είναι δηλαδή ο πανίσχυρος κρατικός μηχανισμός με τις πολυδαίδαλες υπηρεσίες του δια του οποίου η κυβέρνηση υλοποιεί τις αποφάσεις της και την εξουσία της. Σημειωτέον ότι η εκτελεστική εξουσία δεν εκλέγεται αλλά διορίζεται από την κυβερνητική. Και στο σημείο αυτό έχουμε έλλειμμα όχι μόνο δημοκρατίας αλλά και αντιπροσώπευσης. Αυτή λοιπόν είναι η τέταρτη εξουσία, η κυρίως εκτελεστική και διαφοροποιείται απο την κυβερνητική. Αυτές μαζί με τη δικαστική (η οποία ούτε και αυτή εκλέγεται) και τη νομοθετική εξουσία αποτελούν τον συνολικό καταπιεστικό μηχανισμό.

Η πέμπτη εξουσία είναι το διευθυντήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο επεμβαίνει πιά νομίμως και θεσμικώς στις εσωτερικές υποθέσεις, κατευθύνσεις και προσανατολισμούς των κρατών μελών - και δή των μικροτέρων και ασθενεστέρων - κατά ουσιαστικό, δεσμευτικό και τελεσίδικο τρόπο (με κυρώσεις παντός είδους).

Παράπλευρες εξουσίες

Εκτός αυτών των εξουσιών θα πρέπει να αναφερθούν και οι παντοειδείς παράπλευρες μη ρητές εξουσίες με αποφασιστικό βάρος και ρόλο στην λήψη των κυβερνητικών και των τοπικών αποφάσεων. Μια βασική παράπλευρη εξουσία είναι ο Τύπος, τα πανίσχυρα πλέον ΜΜΕ, τα οποία διαπλέκονται στενώς και ασφυκτικώς με την κυβερνητική εξουσία, της ασκούν πιέσεις και εκβιασμούς για παραχωρήσεις παντός είδους, υπό το πρόσχημα της πληροφόρησης/ενημέρωσης και του «ελέγχου» της εξουσίας. Ο αντικειμενικός σκοπός είναι η αμοιβαία καταχύρωση των αντίστοιχων συμφερόντων τους, οικονομικών και εξουσιαστικών. Το ανησυχητικό με την έκτη εξουσία είναι ότι είναι εξωθεσμική και όπως είναι εμφανέστατο δεν είναι μόνο ιδεολογική εξουσία, αλλά πολιτική και οικονομική, συνδεομένη με Τράπεζες και Χρηματιστήριο, καθώς και με παντός είδους εταιρείες και οργανισμούς. Η διαπλοκή των ΜΜΕ με τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα επανεισάγει με έναν άλλον τρόπο στο πολιτικό προσκήνιο την οικονομική ολιγαρχία, η οποία είναι και η ουσιαστική εξουσία και δίνει εκ τους αφανούς τις βασικές κατευθυντήριες γραμμές στα δημόσια πράγματα.

Τέλος, μια παράπλευρη εξουσία, που τα τελευταία έτη ανέρχεται, ιδιαιτέρως με ανησυχητικό ρυθμό και δημόσια παρουσία εν Ελλάδι, είναι η θρησκεία και η εκκλησία. Εκτός του ιδεολογικού ρόλου και της ιδεολογικής εξουσίας που ανέκαθεν ασκούσε, η εκκλησία, διεκδικεί πλέον μερίδιο και στην πολιτική εξουσία, αναδεικνυόμενη σε κράτος εν κράτει.

Οσον αφορά την άλλη όψη, την «διάκριση ή ανεξαρτησία των εξουσιών», αυτή είναι ο μέγας μύθος του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος, αφού δεν υφίσταται καμιά ανεξαρτησία και αυτονομία μεταξύ των τεσσάρων ρητών θεσμισμένων εξουσιών. Πράγματι η κυβερνητική εξουσία του πλειοψηφούντος κόμματος, ελέγχει την εκτελεστική του κρατικού μηχανισμού και των υπηρεσιών, ελέγχει την νομοθετική αφού έχει την πλειοψηφία στην βουλή όπου ασκείται το νομοθετικό έργο, και, τέλος, κατά το μάλλον ή ήττον ελέγχει και την δικαστική, με τον καθορισμό του πλαισίου της λειτουργίας της και την επέμβαση στην σύνθεση των ανωτάτων δικαστικών θεσμών (λ.χ. στην Ελλάδα, του Αρείου Πάγου, του Συμβουλίου της Επικρατείας, του Ελεγκτικού Συνεδρίου).

Κοινοβουλευτική ολιγαρχία

Αυτό συνεπώς που διαγράφεται ως πολιτικό τοπίο είναι ένα ιεραρχικό πλέγμα εξουσίας με υποεξουσίες και ανθυποεξουσίες ελεγχόμενες από την κεντρική κυβερνητική, η οποία ελέγχεται από την εξουσία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ολες αυτές μαζί ασκούνται επί του μεγάλου πλήθους των ανθρώπων, οι οποίοι ουδεμία απόφαση λαμβάνουν ουδένα νόμο ψηφίζουν και σε ουδεμία εξουσία μετέχουν - εκτελούν απλώς τις αποφάσεις και τις εντολές ως καλοί υπήκοοι. Αποκαλούνται όμως κατ’ εύφημισμόν και καταχρηστικώς πολίτες ή αυτοαποκαλούνται οι ίδιοι με αρκετή δόση αυτοϊκανοποίησης. Είναι συνεπώς λανθασμένο να χαρακτηρίζονται τα σημερινά δυτικά πολιτεύματα δημοκρατίες, ενώ είναι καθαρόαιμες ολιγαρχίες. Αυτό σημαίνει ότι εκτός της πολιτικής αλλοτρίωσης των ανθρώπων υπάρχει και η ιδεολογική αλλοτρίωση.

Με άλλα λόγια αυτός που θεωρεί και αποκαλεί τα σημερινά δυτικά κοινοβουλευτικά πολιτεύματα δημοκρατίες, έστω με ένα επίθετο της αρεσκείας του, απατά ή απατάται, τρίτη επιλογή δεν υπάρχει.

Ο Γιώργος Ν. Οικονόμου είναι Δρ Φιλοσοφίας

Παίρνουν μπρος οι μηχανές της αυτοδιαχείρισης!

ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΣΥΜΦΩΝΗΤΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΤΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗ

ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟΥ

Οι κάτωθι υπογεγραμμένοι, μέλη και μη του Σωματείου Εργαζομένων της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής, υπογράφουμε και συμφωνούμε τα παρακάτω:

1. Αναλαμβάνουμε τη λειτουργία του εργοστασίου με όρους πλήρους αυτοδιεύθυνσης και εργατικού ελέγχου τόσο των παραγωγικών όσο των διοικητικών δομών του. Βασική και κεντρική αρχή λειτουργίας του εργοστασίου, της διεξαγωγής του αγώνα μας και κεντρικός όρος των μελλοντικών μας σχεδίων είναι η ισοτιμία στη συμμετοχή και στη λήψη των αποφάσεων, η οριζοντιότητα και η άμεση δημοκρατία. Κάθε είδους διάκριση, δυσμενής μεταχείριση, αποκλεισμοί και ετεροκαθορισμοί είναι εκτός του πλαισίου λειτουργίας μας και γίνεται κάθε προσπάθεια για την αποφυγή τέτοιων συμπεριφορών και πρακτικών που θέτουν εμπόδια στο χειραφετητικό μας πρόταγμα.

2. Ανώτατο όργανο αποτελεί η Γενική Συνέλευση των εργαζομένων. Αυτή συγκροτείται ως όργανο και αποφασίζει τόσο σε γενικό- προγραμματικό επίπεδο, όσο και για ειδικότερα θέματα, μπορεί δε να εξουσιοδοτεί συγκεκριμένα μέλη της για την εκπροσώπηση του Σωματείου σε συγκεκριμένες διαδικασίες, και για τη διεκπεραίωση συγκεκριμένων ειδικά καθορισμένων υποθέσεων. Όλοι όσοι αναλαμβάνουν να εκπροσωπούν τη Συνέλευση ή να προβαίνουν σε συγκεκριμένες ενέργειες, υποχρεούνται σε λεπτομερή λογοδοσία.

3. Η συμμετοχή στη Γενική Συνέλευση είναι υποχρεωτική για όλα τα μέλη.

4. Οι αποφάσεις που λαμβάνει η Γενική Συνέλευση δεσμεύουν όλους και όλες, η δε υλοποίησή τους είναι υποχρεωτική ανεξάρτητα από τη συμφωνία ή τη διαφωνία με αυτές.

5. Αν μια απόφαση κριθεί από άτομο ή ομάδα ατόμων λανθασμένη ή μη εφαρμόσιμη, τούτο μπορεί να τεθεί ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης, η οποία και θα αποφασίσει αν τελικά θα πρέπει να αλλάξει αυτή, να μεταρρυθμιστεί ή να διατηρηθεί. Σε κάθε περίπτωση, μέχρι την εκ νέου συζήτηση, η απόφαση δεσμεύει πλήρως όλους και όλες, και υποχρεούνται να πράττουν τα δέοντα για την υλοποίησή της Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης σε ειλημμένη απόφαση, θα καθορίζονται ποινές από τη Γενική Συνέλευση, που μπορούν να κυμαίνονται από απλή επίπληξη έως την αργία, και σε βαριές περιπτώσεις τη διαγραφή.

6. Η ισοτιμία, εκτός από τη συμμετοχή στις αποφάσεις και τη χάραξη της στρατηγικής του υπό εργατικό έλεγχο εργοστασίου, περιλαμβάνει και τη συμμετοχή στις ζημίες και τα κέρδη του εργοστασίου.

7. Η Γενική Συνέλευση, έπειτα από διαβουλεύσεις και αφού τεθούν όλοι οι σχετικοί παράγοντες προς συζήτηση, μπορεί να ορίζει τη θέση στην οποία θα εργάζεται κάθε εργαζόμενος/η. Αυτός/ή, θα μπορεί να διατυπώνει επιφυλάξεις κατά τη συνέλευση, σε κάθε περίπτωση όμως οφείλει να συμμορφώνεται προς αυτό που του έχει υποδειχθεί από την τελευταία. Ακόμη, κάθε εργαζόμενος/η θα πρέπει, στα πλαίσια του εφικτού, να μάθει να λειτουργεί/ δουλεύει σε κάθε πόστο που θα του ζητηθεί και στο οποίο θα θεωρηθεί ότι είναι απαραίτητος/η.

8. Όσοι/ες υπογράφουν το παρόν συμφωνητικό δεσμεύονται ότι πληροφορίες οι οποίες κρίνονται σημαντικές για τη λειτουργία του εργοστασίου, για τη χάραξη της παραγωγικής αλλά και της πολιτικής μας στρατηγικής, και για τις μεταξύ μας σχέσεις (είτε τις έχουν λάβει στο παρελθόν είτε τις αποκτήσουν στο μέλλον με οποιονδήποτε τρόπο, και κυρίως από τη διαδικασία εκπροσώπησης του συνεταιρισμού ενώπιον εταιριών, ιδιωτών και όποιων άλλων δημόσιων ή ιδιωτικών φορέων) θα κοινοποιούνται στη Γενική Συνέλευση προς εκτίμηση και αξιοποίηση από κοινού και σε καμία περίπτωση δεν θα αποκρύπτονται.

Τα ως άνω συμφωνημένα αποτελούν τις βασικές αρχές της λειτουργίας του εργοστασίου με εργατικό έλεγχο και αυτοδιεύθυνση. Ο σεβασμός, τόσο σε επίπεδο αρχών, όσο και σε επίπεδο πρακτικό, αποτελεί υποχρέωση όσων υπογράφουμε το παρόν, το οποίο μπορεί να αλλάξει μόνο εφόσον η Γενική Συνέλευση κρίνει ότι πρέπει να επέλθουν αλλαγές σε αυτό. Στην περίπτωση αυτή, θα συνταχθεί νέο συμφωνητικό, έπειτα από συζήτηση στη συνέλευση, και θα υπογραφεί από όλους/ες.

Συνάδελφοι –συναδέρφισες , συναγωνιστές –συναγωνίστριες .

Θα θέλαμε να σας κάνουμε μια ενημέρωση , για το τι πρόκειται να πράξουν οι εργαζόμενοι της ΒΙΟ.ΜΕ. το επόμενο διάστημα που ακολουθεί , μέχρι και τον Φεβρουάριο.

Το παραπάνω κείμενο είναι οι αρχές που υπογράφουν οι συμμετέχοντες στο εγχείρημα του συνεταιρισμού εργατοϋπαλλήλων της ΒΙΟ.ΜΕ.

Στην συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο εργασίας , τονίσαμε προς τον υπουργό εδώ και 20 μήνες βάλαμε κάποια αιτήματα που δεν έχουν απαντηθεί και σε όσα υπήρξε μια πρωτοβουλία του υπουργείου εργασίας δεν προχωρούν γιατί κωλύονται από αλλά υπουργεία .

Εμείς τονίσαμε πως για μας είναι σύνολο η πολιτεία και όχι το κάθε υπουργείο χωριστά . και πως δεν μπορούμε να περιμένουμε άλλο.

Έχουμε φτάσει σε απόγνωση και βλέπουμε πως δεν έχουμε να χάσουμε τίποτα άλλο περισσότερο από αυτό που έχουμε χάσει Ίδη

Και ενημερώσαμε πως εμείς ξεκινάμε την λειτουργία του εργοστασίου και δεν μας ενδιαφέρουν οι συνέπειες όποιες και αν είναι γιατί θεωρούμε ότι είμαστε στα χειρότερα .

Συνάδελφοι και συναδέρφισες . Οι εργαζόμενοι της ΒΙΟ.ΜΕ. μέσα από την γενική συνέλευση αποφασίσαμε πως η μόνη λύση απέναντι στην λαίλαπα που έρχεται είναι να ελέγξουμε την παραγωγή άμεσα οι εργάτες . να πάρουμε την εύθηνη να διευθύνουμε το εργοστάσιο , μέσα από την γενική συνέλευση των εργαζομένων. και καλούμε όλους τους εργαζόμενους, ανέργους , συνδικαλισμένους και μεμονωμένους να πάρουν θέση και να απαντήσουν στο ζήτημα που μπαίνει πλέον επιτακτικά.

Εμείς απαντήσαμε πως θέλουμε πίσω τις δουλείες μας , θέλουμε τις ζωές μας , θέλουμε την αξιοπρέπεια μας . Το αν αυτό θεωρείται παράλογο; ναι είμαστε παράλογοι! Αν θεωρείτε άνομο; ναι είμαστε άνομοι ! αν θεωρείτε άπιαστο Όνειρο; ναι τρέχουμε να πιάσουμε το Όνειρο μας, και να ζήσουμε τις οικογένειες μας!

Καλούμε : λαϊκές συνελεύσεις γειτονίας , συλλόγους , πολιτικές οργανώσεις , σωματεία, νεολαιίστικα στέκια, να απαντήσουν!!

Καλούμε κάθε άνθρωπο που μπορεί να αντικρίζει ακόμα τον Ήλιο και να ελπίζει πως , ναι! δεν είναι ανάγκη να φύγουν τα παιδία μας για να βρουν καλύτερο μέλλων στο εξωτερικό, Δεν είναι ανάγκη να είσαι υποτακτικός για να δουλεύεις !! , δεν πρέπει να κάνεις επαιτεία για να επιβιώσεις!. Δώσε μια απάντηση στο ζήτημα που μπαίνει σήμερα!!! . πάρε θέση και σπάσε τα δεσμά που σε περικλείουν!. άνοιξε στόμα και μυαλό και απάντησε!

Η γενική συνέλευση του σωματείου εργατοϋπαλλήλων της ΒΙΟ.ΜΕ.

Το εργοστάσιο της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής ανοίγει

και λειτουργεί στα χέρια των εργαζομένων!

«Είμαστε εμείς που ζυμώνουμε και δεν έχουμε ψωμί,

εμείς που βγάζουμε το κάρβουνο και κρυώνουμε.

Είμαστε εμείς που δεν έχουμε τίποτα κι ερχόμαστε να πάρουμε τον κόσμο»

Τάσος Λειβαδίτης

Στην καρδιά της κρίσης, οι εργάτες της Βιο.Με.

χτυπάνε την καρδιά της εκμετάλλευσης και της ιδιοκτησίας

Με την ανεργία να σκαρφαλώνει στο 30%, το εργατικό εισόδημα να μηδενίζεται, χορτάτοι μόνο από λόγια, υποσχέσεις και φοροληστεία, απλήρωτοι από τον Μάιο του 2011 και σε επίσχεση εργασίας, με το εργοστάσιο εγκαταλελειμμένο από την εργοδοσία, οι εργάτες της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής με απόφαση της γενικής συνέλευσης του σωματείου αποφάσισαν να μην αφεθούν στην σίγουρη και μακροχρόνια ανεργία αλλά να αγωνιστούν να πάρουν το εργοστάσιο στα χέρια τους και να το λειτουργήσουν οι ίδιοι. Με επίσημη πρότασή τους από τον Οκτώβριο του 2011 διεκδικούσαν να δημιουργήσουν έναν εργατικό συνεταιρισμό κάτω από τον πλήρη έλεγχο τους, απαιτώντας μάλιστα νομική κατοχύρωση τόσο για το δικό τους εγχείρημα, όσο και για όλα τα άλλα που θα ακολουθήσουν. Ταυτόχρονα διεκδικούσαν να τους δοθούν τα χρήματα που απαιτούνται για να βάλουν μπρος το εργοστάσιο, χρήματα που άλλωστε τους ανήκουν, καθώς είναι αυτοί που παράγουν τον πλούτο της κοινωνίας. Το σχέδιο που καταρτίστηκε, συνάντησε αρχικά την παγερή αδιαφορία του κράτους και των διάφορων συνδικαλιστικών γραφειοκρατιών. Όμως έγινε δεκτό με μεγάλο ενθουσιασμό από τον κόσμο του κινήματος, ο οποίος μέσω της δημιουργίας της Ανοιχτής Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης στην Θεσσαλονίκη -και στην συνέχεια με πρωτοβουλίες σε πολλές πόλεις της χώρας- εδώ και 6 τουλάχιστον μήνες αγωνίζεται να μεταφέρει το μήνυμα της ΒιοΜε σε όλη την κοινωνία.

Τώρα ήρθε η ώρα της ΒιοΜε!

Οι εργάτες δεν μπορούν άλλο να περιμένουν πότε το χρεοκοπημένο κράτος θα κάνει πράξη τις άκοπες εκφράσεις ενδιαφέροντος και συμπαράστασης (ακόμα και τα 1000 ευρώ έκτακτης ενίσχυσης που τους υποσχέθηκε το Υπουργείο Εργασίας κόλλησαν στην υπογραφή του... Στουρνάρα!). Ήρθε η ώρα να ξαναλειτουργήσει η Βιομηχανική Μεταλλευτική -όπως και κάθε άλλο εργοστάσιο που έκλεισε, πτώχευσε ή απολύει- αλλά στα χέρια των εργατών της, και όχι στα χέρια των παλιών ή και νέων αφεντικών. Ο αγώνας δεν πρέπει να παραμείνει στην ΒιοΜε, για να γενικευτεί και να νικήσει πρέπει να εξαπλωθεί σε όλα τα εργοστάσια και τις επιχειρήσεις που κλείνουν, γιατί μόνο με ένα δίκτυο κατειλημμένων και αυτοδιαχειριζόμενων εργοστασίων θα μπορέσει και η ίδια η ΒιοΜε να επιβιώσει και να γίνει ο πρωτεργάτης μιας άλλης οργάνωσης της παραγωγής και της οικονομίας, χωρίς εκμετάλλευση, χωρίς ανισότητες και ιεραρχίες.

Όταν τα εργοστάσια κλείνουν το ένα μετά το άλλο, οι άνεργοι πλησιάζουν τα 2 εκατομμύρια και οι συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας καταδικάζεται σε φτώχεια και εξαθλίωση από την τρισυπόστατη κυβέρνηση της Τρόικας ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, όπως και από τις προηγηθείσες κυβερνήσεις, το αίτημα να περάσουν τα εργοστάσια στους εργάτες είναι η αναγκαία απάντηση στην καταστροφή που βιώνουμε κάθε μέρα, η μοναδική απάντηση στην ανεργία· και για αυτό ο αγώνας της ΒιοΜε είναι και δικός μας αγώνας.

Καλούμε όλους τους ανέργους κι εργαζομένους· όλους όσους έχουν βιώσει την κρίση στο πετσί τους, να σταθούν δίπλα στους εργάτες της ΒιοΜε και να τους στηρίξουν τώρα που θα αρχίσουν να κάνουν πράξη ότι εμείς οι εργάτες μπορούμε χωρίς αφεντικά! Να συμμετέχουν σε ένα αντίστροφο πανελλαδικό Καραβάνι Αγώνα και Αλληλεγγύης με κατάληξη σε ένα τριήμερο αγώνα στη Θεσσαλονίκη. Να συμμετέχουν στον αγώνα και να οργανώσουν την μάχη, στους χώρους που βρίσκονται, με αμεσοδημοκρατικές συνελευσιακές διαδικασίες, χωρίς γραφειοκράτες για να ανατρέψουμε με Γενική Πολιτική Απεργία Διαρκείας όλους αυτούς που μας καταστρέφουν την ζωή! Για να περάσουν τα εργοστάσια και όλη η παραγωγή στα χέρια των εργατών και να οργανώσουμε την οικονομία και την κοινωνία που θέλουμε, μια κοινωνία χωρίς αφεντικά!

Ήρθε η ώρα της Βιο.Με. Πάμε για δουλειά!

Ανοίγουμε το δρόμο για εργατική αυτοδιαχείριση παντού!

Ανοίγουμε το δρόμο για μια κοινωνία χωρίς αφεντικά!

Κυριακή 10/2,

18:00 Πανελλαδική συνέλευση των πρωτοβουλιών αλληλεγγύης στο cine Αλέξανδρος.

Δευτέρα 11/2,

17:00 Πορεία, Καμάρα

20:00 Συναυλία στο Ιβανώφειο με τους:

Θ.Παπακωνσταντίνου, Γ.Χαρούλη, Χαΐνηδες.

Τρίτη 12/2

Όλοι στο εργοστάσιο!

Συγκεντρώσεις: 11.00 Καμάρα, 12.00 ΙΚΕΑ.

Ανοιχτή Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης και στήριξης του αγώνα

των εργαζομένων της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής

“Βίλα” και το Μετρό;

Η επιστράτευση των απεργών του μετρό και η επίταξη όλων των ΜΜΜ που αποφάσισε η κυβέρνηση ολοκληρώνει το παζλ της καταστολής του τελευταίου διαστήματος, δείχνοντας καθαρά πού και ποιον στοχεύει “ο νόμος και η τάξη” που θέλουν να επιβάλουν: κάθε κοινωνική κίνηση πραγματικής αμφισβήτησης και σύγκρουσης με το καθεστώς της κοινωνικής λεηλασίας.

Κάθε αγώνας που επιχειρεί να ξεφύγει από τα όρια του αστικοποιημένου κρατικού και εργοδοτικού συνδικαλισμού, από τις τακτικές της παράδοσης και της ήττας, και απειλεί με την επιμονή και τη μαχητικότητά του να ανοίξει μια ρωγμή έκφρασης της κοινωνικής οργής απέναντι στο καθεστώς τίθεται αυτόματα εκτός νόμου, γίνεται κι αυτός ...“εστία ανομίας”, μπαίνει στο στόχαστρο της κρατικής καταστολής.

Τα περιθώρια στενεύουν για όλους. Για τους κυβερνώντες, καθώς ο σιδερόφραχτος ολοκληρωτισμός που οικοδομούν μεθοδικά τους ξεγυμνώνει όλο και περισσότερο από κάθε επίφαση κοινωνικής νομιμοποίησης. Και για τους κάτω, καθώς όλα τα παλιά μέσα έχουν αποτύχει να ανακόψουν και να ανατρέψουν τη σύγχρονη δικτατορία του χρήματος και του κεφαλαίου.

Αυτό που θα μετρήσει τελικά σε αυτήν την οριακή αναμέτρηση που ωριμάζει είναι πόσα και ποια μέσα θα έχουμε, οι εργαζόμενοι και η κοινωνία, στα χέρια μας, αυτόνομα από τους μηχανισμούς του κράτους, του κεφαλαίου, αλλά και της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας, δημιουργίας των οικονομικών και κοινωνικών σχέσεων της εργατικής και κοινωνικής χειραφέτησης.

Να τα πάρουμε όλα στα χέρια μας!

Με καταλήψεις και απεργίες διαρκείας.

Με αυτοοργάνωση, άμεση δημοκρατία, αυτοδιαχείριση.

Αλληλεγγύη και στήριξη στους απεργούς του μετρό και των άλλων ΜΜΜ

Κάτω τα χέρια από τις απεργίες!

εργατική εφημερίδα ΔΡΑΣΗ

Παρέμβαση εργαζομένων από το χώρο του βιβλίου: Το εργατικό κίνημα χρειάζεται restart

Εργαζόμενοι στο χώρο του βιβλίου, πάρτε μέρος στις εκλογές

του Συλλόγου Υπαλλήλων Βιβλίου-Χάρτου Αττικής

Να δυναμώσουμε το Σύλλογο

Να «επανιδρύσουμε» το Σύλλογο

Συνάδελφε, συναδέλφισσα, θέλουμε να μοιραστούμε μαζί σου κάποιες σκέψεις, μπροστά στις εκλογές του συλλόγου μας.

Δεν νομίζουμε πως χρειάζεται να πούμε πολλά πράγματα για την εργασιακή και την κοινωνική πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί μετά τους αντεργατικούς νόμους και τα μνημόνια που ψηφίστηκαν την τελευταία 3ετία. Οι άνεργοι πλησιάζουν το 1,5 εκατομμύριο, εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι είναι συστηματικά απλήρωτοι, δεκάδες χιλιάδες θέσεις πλήρους απασχόλησης έχουν μετατραπεί σε θέσεις μερικής απασχόλησης, οι συλλογικές συμβάσεις έχουν διαλυθεί και οι μισθοί έχουν πετσοκοπεί. Οι έννοιες εργασιακά δικαιώματα και δικαιώματα στο χώρο δουλειάς έχουν εξαφανιστεί. Η εργατική νομοθεσία, με την έννοια της στοιχειώδους προστασίας του εργαζομένου, είναι μια όμορφη ανάμνηση. Τώρα πλέον «νόμος είναι η αυθαιρεσία του εργοδότη». Ανάλογη είναι η κατάσταση αναφορικά με τις κοινωνικές παροχές (υγεία, παιδεία, συνταξιοδότηση, ποιότητα ζωής, περιβάλλον κ.λπ.). Όσο για τις δημοκρατικές ελευθερίας… και πάλι, νόμος είναι το δίκιο του εργοδότη, το όργιο καταστολής, η αυθαιρεσία του μπάτσου, το ηλεκτρονικό μάτι που μας παρακολουθεί παντού, η φυλακή της σκέψης από τα ΜΜΕ. Στόχος τους είναι, νόμος να γίνει και ο τραμπουκισμός του Χρυσαυγίτη».

Όλα αυτά είναι γνωστά. Το ερώτημα είναι: θα σκύψουμε το κεφάλι ή θα αντισταθούμε; Θα ζήσουμε μια χαμο-ζωή χειρότερη από των προ-παππούδων μας ή θα αγωνιστούμε για να κερδίσουμε όσα μας έκλεψαν αλλά και όσα οι σύγχρονες εργατικές ανάγκες απαιτούν, για να έχουμε εμείς και τα παιδιά μας μια καλύτερη ζωή;

Αν έχουμε τη θέληση να αντισταθούμε, ένα δεύτερο ερώτημα προκύπτει: με ποιον τρόπο; με ποια εργαλεία; τι εργατικό-συνδικαλιστικό κίνημα χρειαζόμαστε (σε περιεχόμενο και σε μορφές συγκρότησης); πώς πρέπει να λειτουργεί και τι πρέπει να παλεύει ο σύλλογός μας; τι το διαφορετικό πρέπει να κάνουμε; πού και πώς πρέπει να αλλάξουμε για να ΄χουν αποτελέσματα η συλλογική δράση και οι αγώνες μας; Τόσο στο χώρο του βιβλίου, όσο και συνολικά ως εργατικό κίνημα.

Το εργατικό κίνημα χρειάζεται restart

Συνάδελφε, συναδέλφισσα, σε καλούμε να επιλέξεις το συλλογικό δρόμο και την αγωνιστική στάση, τη στάση της αντίστασης, τη συναδελφική αλληλεγγύη, σε τελική ανάλυση την αξιοπρέπεια. Σε καλούμε να χτίσουμε από την αρχή ένα κίνημα χειραφέτησης για τον κόσμο της εργασίας. Ας ενωθούμε όλοι για τα κοινά μας συμφέροντα και για ένα καλύτερο αύριο. Ενώσου με τον/τη συνάδελφο στο χώρο δουλειάς και με όλους τους εργαζόμενους, όχι με το αφεντικό σου. Καμία ψευδαίσθηση πως από κοινού αφεντικό και εργάτες σαν μια οικογένεια θα ξεπεράσουμε την κρίση.

Εδώ και 3 χρόνια ο σύλλογός μας, όπως και όλο το εργατικό κίνημα, έδωσε πολλές μάχες προσπαθώντας να υπερασπιστεί δικαιώματα, ανάγκες και συναδέλφους. Οι μάχες αυτές –παρά τα όποια θετικά αποτελέσματα– δυστυχώς δεν κατάφεραν να αναχαιτίσουν την αντεργατική λαίλαπα. Ήταν μάχες, προφανώς αναγκαίες και εκ των ων ουκ άνευ, αλλά πάντως μάχες οπισθοφυλακών για να περισώσουμε ό,τι μπορούμε. Οι συνάδελφοι προσέφευγαν στο σύλλογο, όταν δέχονταν την επίθεση του αφεντικού και ζητούσαν ο σύλλογος να ακολουθήσει την πεπατημένη: δημοσιοποίηση του προβλήματος, προσφυγή στην Επιθεώρηση Εργασίας, διαμαρτυρία έξω από τον χώρο εργασίας, προσφυγή στα δικαστήρια.

Τα δεδομένα όμως έχουν αλλάξει. Το προ μνημονίων εργατικό δίκαιο έχει γίνει φύλλο και φτερό. Ακόμη και αν υπήρχε θετική γνωμοδότηση της Επιθεώρησης Εργασίας, ο εργοδότης σφύριζε αδιάφορα. Στην καλύτερη περίπτωση, μας περιμένει η μακροχρόνια αναμονή για να εκδικαστούν οι προσφυγές, με πιθανότητα πρωτόδικης δικαίωσης, αλλά δικαίωση του εργοδότη σε β’ βαθμό.

Η ίδια κατάσταση σε ό,τι αφορά την κλαδική συλλογική σύμβαση εργασίας (ΣΣΕ). Το νομοθετικό πλαίσιο την έχει υπονομεύσει σε βαθμό εξαφάνισης. Οι εργοδότες δεν μπορούν να στριμωχτούν για να καθίσουν στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης μέσω του Οργανισμού Μεσολάβησης Διαιτησίας, όπως γίνονταν παλαιότερα. Μια όμορφη ανάμνηση πλέον και η συλλογική σύμβαση (;)

Κάποια πράγματα έχουν τελειώσει και πρέπει να το πάρουμε απόφαση. Αν μερικά χρόνια πριν, βολευόμασταν με μια στάση ανάθεσης των προβλημάτων σε κάποιους άλλους («τα παιδιά από το σύλλογο τρέχουν για όλους μας και κάτι καταφέρνουν»), αυτά τώρα τελείωσαν. Ο σύλλογος πάντα επέμενε στη δραστηριοποίηση του καθενός, στη μαζική συμμετοχή, στη διεκδίκηση, ώστε να αποσπούμε από τα αφεντικά κατακτήσεις. Αυτό που πάντα έλεγε ο σύλλογος τώρα είναι πλέον το αυτονόητο. Αν το «κοινωνικό συμβόλαιο» μιας παλαιότερης εποχής επέτρεπε να «κάνουμε την δουλειά μας» αναθέτοντας σε άλλους, τώρα αυτό δεν παίζει. Δεν υπάρχουν πλέον κατοχυρωμένα δικαιώματα, τα οποία κάποτε, κάποιοι τα κέρδισαν και συνεχίζουν να ισχύουν επειδή είναι γραμμένα στα χαρτιά (ΣΣΕ, εργατική νομοθεσία). Όλα αυτά σαρώθηκαν. Δεν υπάρχουν θεσμικοί λόγοι που να πιέζουν ή έστω να συγκρατούν τους εργοδότες. Τουναντίον, τα σύμφωνα για το ευρώ, τα μνημόνια, οι ειδικές οικονομικές ζώνες, τα λιβανιστήρια της ανταγωνιστικότητας νομιμοποιούν πολιτικά και πρακτικά τον εργοδοτικό κανιβαλισμό. Δεν υπάρχουν πλέον και οι εκπρόσωποι, οι έρημοι και απρόσωποι. Και αυτοί σαρώθηκαν.

Ή ξαναρχίζουμε από την αρχή, και κατακτούμε αγωνιζόμενοι συλλογικά, ή θα ζήσουμε γονατιστοί. Ο καθένας/καθεμία από εμάς επιλέγει, για τον εαυτό του/της και για όλους μας. Ή ανατρέπουμε συνολικά αυτό το πλαίσιο του κεφαλαίου, της ΕΕ, του ΔΝΤ που βάζει τις ζωές μας σε τούνελ δεκαετιών, ή θα ζήσουμε σε αυτό επί μακρόν. Το να ανοίξουμε ένα μικρό φινιστρίνι προς τον ήλιο σε έναν χώρο ή σε έναν κλάδο, μοιάζει ηράκλειος άθλος.

Θα στο πούμε καθαρά, δεν θα σου πούμε μισόλογα. Η διεκδίκηση με τον δικηγόρο μπροστά τελείωσε. Η διεκδίκηση που θεωρεί ως κορυφαίο γεγονός την προσφυγή στην Επιθεώρηση Εργασίας πάντα ήταν λάθος, και σήμερα είναι εκατό φορές πιο λάθος.

Στους εκβιασμούς και την αυθαιρεσία της εργοδοσίας πρέπει να απαντήσουμε με τον δικό μας εκβιασμό. Ενότητα όλων των συναδέλφων, άρνηση να συναινέσουμε, στάση εργασίας, απεργία, συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από το μαγαζί, μποϊκοτάζ, κατάληψη του χώρου εργασίας. Στον πόλεμο που μας έχουν κηρύξει, απαντάμε με πόλεμο. Με μαζικό αγωνιστικό και συνδικαλιστικό αντάρτικο παντού! Με ενοποίηση, συμπόρευση, συμπαράταξη όλων των εργαζόμενων χώρων και κλάδων.

Οι εμπειρίες από τις αψιμαχίες με εργοδότες του κλάδου, αλλά και από τους επιμέρους –συνήθως ηρωϊκούς– αγώνες άλλων χώρων (Χαλυβουργία, δάσκαλοι, ΟΤΑ, ΜΕΤΡΟ, ΒΙΟ.ΜΕ κ.λπ.), οδηγούν σε αυτό το συμπέρασμα.

Ας σκεφτούμε: η επίσχεση εργασίας που επιλέχθηκε ως μορφή πάλης σε ΚΑΟΥΦΜΑΝ, ΑΝΤ. ΣΑΚΚΟΥΛΑ, βιβλιοπωλείο ΕΣΤΙΑ δεν έφερε τα αποτελέσματα που επιδιώκαμε. Θα μπορούσε να επιλεγεί ως η αρχή μιας μάχης. Όμως οι εργοδότες ξεπέρασαν αυτό τον σκόπελο. Οι επιχειρήσεις συνέχισαν να λειτουργούν παρ’ ότι ένα μεγάλο κομμάτι εργαζομένων προχώρησε σε επίσχεση. Οι συνάδελφοι δεν πήραν όσα διεκδικούσαν. Συμπέρασμα: χρειάζεται και πιο δυναμική και άλλου τύπου πίεση.

Το να ξανακερδίσουμε την κλαδική σύμβαση σημαίνει να προσανατολιστούμε για πολυήμερο αγώνα που θα νεκρώσει τον κλάδο του βιβλίου με απεργία και άλλα μέσα. Τον εργοδότη τον πονάς μόνο άμα χάνει κέρδος!

Ο αγώνας δεν περιορίζεται σε μια επιχείρηση ή σε έναν κλάδο

Οι αντίπαλοί μας έχουν ονοματεπώνυμο, στρατηγική και τακτική

Σήμερα είναι όσο ποτέ αναγκαίο ένα πανεργατικό μέτωπο αντίστασης και ανατροπής. Κυβερνήσεις, εργοδότες, ΕΕ, ΔΝΤ φροντίζουν ώστε όλοι οι εργαζόμενοι να έρθουμε πιο κοντά, να εξισωθούμε όλοι προς τα κάτω. Κοινός παρονομαστής: οι μισθοί πείνας, οι απολύσεις, η εξαθλίωση. Ας βάλουμε τέλος στον κατακερματισμό και την πολυδιάσπαση… δημόσιοι-ιδιωτικοί υπάλληλοι, ντόπιοι-μετανάστες, νεοπροσλαμβανόμενοι-παλαιοί, απασχολούμενοι–άνεργοι, όσοι παίρνουν τον μισθό τους-απλήρωτοι, πλήρους-μερικής απασχόλησης κ.ο.κ.

Είμαστε εργάτες, είναι εργοδότες. Τάξη εναντίον τάξης. Αυτοί έχουν τις κυβερνήσεις, τους νόμους, τα δικαστήρια, την αστυνομία, το κράτος, τα Μέσα Μαζικής Αποβλάκωσης. Εμείς έχουμε τη συλλογικότητα και την οργάνωση, τα σωματεία και τις επιτροπές δράσης, την αλληλεγγύη, το συντονισμό των μαχόμενων χώρων και κλάδων. Κανείς δεν μπορεί να σταματήσει την ορμητικότητα των ενωμένων και οργανωμένων εργατών.

Ο σύλλογός μας πάντα προωθούσε το μαχητικό ανεξάρτητο συνδικαλισμό. Πάντα επιδίωκε το συντονισμό των πρωτοβάθμιων εργατικών συλλογικοτήτων. Σήμερα πιο επιτακτικά και πιο θαρρετά πρέπει να πρωτοστατήσει σε απόπειρες για από τα κάτω συντονισμένη δια-κλαδική δράση. Ο απομονωτισμός και το κλείσιμο στον κλάδο θα ήταν η χειρότερη επιλογή. Είναι επιλογή σίγουρης ήττας: Αδυνατίζει το δικό μας μέτωπο και ενισχύει το μέτωπο των εργοδοτών. Είναι αυταπάτη πως ένα μικρό γαλατικό χωριό μπορεί μόνο του με σφεντόνες να αποκρούσει τις σιδερόφρακτες ορδές.

Ταξική πάλη δεν είναι μόνο οι οικονομικές και θεσμικές διεκδικήσεις

Η συζήτηση έχει ανοίξει. Όλοι οι εργαζόμενοι προβληματίζονται και αναρωτιούνται. «Γιατί έφτασαν εδώ τα πράγματα;», «Υπήρχε άλλος δρόμος για τη χώρα;», «Ήταν η ΕΕ και το ευρώ μονόδρομος;», «Αυτοί που μας κυβέρνησαν τι πολιτικές εφάρμοσαν;», «Πάλι οι δοκιμασμένες συνταγές; τα βάρη στην πλάτη των αδυνάτων;», «Αυτά λοιπόν είναι τα καλά του καπιταλισμού; 30% ανεργία, χιλιάδες άστεγοι και φιλανθρωπικά συσσίτια;», «Η λύση είναι να ξαναγυρίσουμε στις παλιές καλές μέρες της ισχυρής Ελλάδας;».

Το συνδικαλιστικό κίνημα έχει λόγο για όλα αυτά τα ερωτήματα. Αλίμονο, αν αφήσουμε τη συζήτηση και την αντιπαράθεση για τα κεντρικά πολιτικά ζητήματα στα κόμματα ή στους επαγγελματίες πολιτικούς. Ο σύλλογός μας πρέπει να έχει θέση για το τι οικονομία θέλουμε, για το τι κοινωνία θέλουμε, για το τι ζωή θέλουμε.

Στα καταστατικά των συνδικάτων είναι γραμμένη η επιδίωξη για κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Αν δεν μιλήσουμε τώρα για την ανατροπή του καπιταλισμού, πότε θα μιλήσουμε; Ο καπιταλισμός διεξάγει έναν πόλεμο χωρίς πόλεμο. Για να βγει από την κρίση του και για να «ισορροπήσουν» οι ενδο-καπιταλιστικοί ανταγωνισμοί και αντιθέσεις καταστρέφει παραγωγικές δυνάμεις (πρώτα και κύρια την εργατική δύναμη). Δεν χρησιμοποιεί ακόμη κανόνια και βόμβες (σε γενικευμένη κλίμακα τουλάχιστον), αλλά δεν θα διστάσει να το κάνει και αυτό. Οι εργάτες της Ελλάδας –ντόπιοι και μετανάστες–, οι εργάτες της Ευρώπης, οι εργάτες όλου του κόσμου τι περιμένουμε και δεν τον ανατρέπουμε;

Σωστά λέγεται, πως πέρα από το ΔΝΤ και την ΕΕ υπάρχουν και τα ντόπια αφεντικά. Υπάρχει και το αφεντικό του κάθε εργάτη. Ενώ τα μνημόνια και οι νόμοι ψηφίστηκαν για αυτούς, αυτοί παίζουν το κρυφτούλι πως τάχα για όλα φταίνε οι κακοί ξένοι (οι Γερμανοί, οι Ευρωπαίοι). Η απάτη τους δεν περνάει. Δεν θα κάνουμε όμως το αντίστροφο λάθος. Δεν θα αφήσουμε κανέναν στο απυρόβλητο, ούτε την Τρόικα εξωτερικού, ούτε την Τρόικα εσωτερικού (ΔΗΜΑΡ, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ), ούτε τις φασιστικές εφεδρείες του συστήματος (Χρυσή Αυγή, Δένδιας, Βορίδης, Άδωνις, στρατηγός Φραγκούλης κ.ά.), ούτε τον ΣΕΒ, τον ΣΕΛΠΕ, τον Εμπορικό Σύλλογο, την ΠΟΕΒ…. Τρόικες και αφεντικά, μια φωνή και μια γροθιά.

Ας συνειδητοποιήσουμε πως ο εργατικός αγώνας είναι και πολιτικός αγώνας. Όταν λέμε πολιτικός αγώνας δεν εννοούμε τα πολιτικάντικα παιχνίδια. Τα κοινωνικά κινήματα και τα εργατικά σωματεία, πρέπει υποχρεωτικά να έχουν πολιτικούς στόχους. Και να ήθελαν να τους αποφύγουν, σήμερα δεν μπορεί να μην έχουν. Όταν έχουν πολιτικούς στόχους οι αντίπαλοί μας, οι εργοδότες, εμείς θα σιωπάμε; Όταν εκείνοι τσακίζουν τα δικαιώματά μας στο όνομα του χρέους, της ΕΕ και της ανταγωνιστικότητας, εμείς, τη στιγμή που διεκδικούμε τα δικαιώματά μας, δεν πρέπει να πούμε: «Στο διάολο η ανταγωνιστικότητα», «Έξω τώρα από τη φυλακή του Ευρώ και της ΕΕ για μια άλλη πορεία της χώρας, με πραγματική δημοκρατία στη βάση των εργατικών και λαϊκών συμφερόντων. Να διαλυθεί η ΕΕ. Ομοσπονδιοποίηση των Κοινοτήτων των λαών της Ευρώπης», «Δεν πληρώνουμε το χρέος», «Να φύγουν όλοι», «Κάτω η τρικομματική μνημονιακή κυβέρνηση και κάθε επίδοξος διαχειριστής που θέλει να κυβερνήσει με αντιλαϊκές πολιτικές», «Να κυβερνήσει ο λαός μέσα από λαϊκές συνελεύσεις», «Κοινωνικοποίηση του τραπεζικού-πιστωτικού συστήματος», «Οι επιχειρήσεις στα χέρια των εργατών χωρίς αποζημίωση των αφεντικών», «Εργατικός έλεγχος».

Αλήθεια, τα αιτήματα αυτά αδυνατίζουν ή ενισχύουν τον αγώνα μας; Αποσυσπειρώνουν ή μαζικοποιούν; Μας απομονώνουν ή μας φέρνουν στο ίδιο χαράκωμα με άλλους χώρους και κλάδους του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα; Ποιος αλήθεια πιστεύει το πρώτο;

Νέα περίοδος, νέο εργατικό κίνημα (σκόρπιες επισημάνσεις)

- Θέλουν να μας κάνουν, όχι μόνο να μην διεκδικούμε συλλογικά και με αγώνες, αλλά να μην τολμάμε καν να οικοδομούμε συλλογικές μορφές δράσης. Να μην τολμάμε να ψελλίζουμε πως έχουμε δικαιώματα. Να μην τολμάμε να διατυπώσουμε αιτήματα. Να μην διανοούμαστε πως μπορούν να μειωθούν τα κέρδη τους. Κόντρα στο εργοδοτικό και κυβερνητικό «αποφασίζομεν και διατάσσομεν», εμείς διατρανώνουμε τη Χάρτα Εργατικών Δικαιωμάτων: «Αυξήσεις στους μισθούς για να ζούμε με αξιοπρέπεια», «Λιγότερη δουλειά, δουλειά για όλους», «Λιγότερη δουλειά, περισσότερος ελεύθερος χρόνος», «Σταθερή και πλήρης απασχόληση», «Ανθρώπινα ωράρια», «Ποτέ δουλειά την Κυριακή», «Δωρεάν υγεία και παιδεία για όλους», «Δεν ζούμε για να δουλεύουμε, δεν θα πεθάνουμε δουλεύοντας. Μείωση των ορίων ηλικίας για συνταξιοδότηση», «Δικαίωμα στις διακοπές» κ.ο.κ.

- Δεν χρειάζεται να επαναλάβουμε και πάλι την ανάγκη για οργάνωση στο χώρο εργασίας. Η γλώσσα του συλλόγου έχει μαλλιάσει να το επαναλαμβάνει. Η δημιουργία επιχειρησιακού σωματείο στον ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ δείχνει τον δρόμο. Σε κάθε χώρο δουλειάς, συνέλευση των εργαζομένων και δημιουργία Επιτροπής. Στους μεγάλους χώρους, συγκρότηση επιχειρησιακών σωματείων.

- Είμαστε ένα σωματείο εργαζομένων και ανέργων. Και πώς θα μπορούσε να είναι αλλιώς, όταν η μισή εργατική τάξη πλέον δεν απασχολείται. Η δράση του συλλόγου πρέπει να αγκαλιάσει και τους άνεργους συναδέλφους μας. Τους το χρωστάμε. Πάντα σε περιόδους φτώχειας και μαζικής ανεργίας υπήρχε ο κίνδυνος τα συνδικάτα να ασχολούνται μόνο με τους «εξασφαλισμένους» (αυτούς που έχουν ακόμη δουλειά). Δεν θα κάνουμε αυτό το λάθος. Χρειαζόμαστε μορφές, αλλά και πρωτοβουλίες για τη συσπείρωση των ανέργων. Το χτίσιμο δομών αλληλοβοήθειας στο πλαίσιο του συλλόγου δίνει μια τέτοια δυνατότητα, αν και αναγνωρίζουμε ότι τα πράγματα που πρέπει να γίνουν είναι πολύ περισσότερα.

- Τα εργατικά σωματεία πρέπει να έρθουν σε επαφή με τα υπόλοιπα κοινωνικά κινήματα, ιδιαίτερα με τα κινήματα και τις συνελεύσεις στις γειτονιές. Εκεί θα συσπειρωθούν καλύτερα και οι άνεργοι. Ο σύλλογός μας έχει εμπειρία αλληλο-τροφοδότησης με αυτού του τύπου τις συλλογικότητες. Θα συνεχίσουμε σε μια τέτοια κατεύθυνση, διαδίδοντας ταυτόχρονα αυτές τις εμπειρίες.

- Μας κλέβουν από παντού… στο μισθό, στο επίδομα ανεργίας, με τους φόρους, τα χαράτσια, την ακρίβεια. Να αντισταθούμε στη φοροληστεία. ΔΕΝ ΧΡΩΣΤΑΜΕ (μας χρωστάνε) – ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ. Δεν θα λείψουμε από δράσεις για το δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης με τα ΜΜΜ, από παρεμβάσεις για δρόμους χωρίς διόδια και για νοσοκομεία χωρίς εισιτήριο, για την επανασύνδεση του ηλεκτρικού ρεύματος, για να επιβάλουμε μείωση τιμών στα σουπερμάρκετ. 

Ανυπακοή της κοινωνίας, κόντρα στη λεηλασία.

- Αποκτά ιδιαίτερη σημασία η πάλη ενάντια στην εργοδοτική, την κρατική και τη φασιστική τρομοκρατία. Το ένα συμπληρώνει το άλλο.

Όσο συνεχίζουν την κατάληψη στο σβέρκο μας, τόσο θα συνεχίζουμε τις καταλήψεις των δρόμων, των πλατειών, των εργασιακών χώρων, των κρατικών υπηρεσιών, των άδειων κτιρίων. «Μηδενική ανοχή», λένε «στην ανομία». Ας τους δώσουμε δίκιο, αποδίδοντας το πραγματικό νόημα στις λέξεις: «Ανομία είναι οι τράπεζες να παίρνουν τα σπίτια λόγω χρεών», «Ανομία είναι ο μισθός των 300 ευρώ», «Ανομία είναι να κόβεις το ρεύμα από τον άνεργο που δεν μπορεί να πληρώσει τα χαράτσια», «Ανομία είναι να κοιμάται κόσμος στο δρόμο», «Ανομία είναι οι απολύσεις», «Ανομία είναι η αστυνομική αυθαιρεσία», «Ανομία είναι του ΜΕGA οι ειδήσεις». Εμπρός για δέκα, εκατό, χιλιάδες καταλήψεις!

- Τα φύτρα ενός νέου κόσμου τα δημιουργούμε από σήμερα. Οι εργάτες μπορούν χωρίς αφεντικά, αρκεί να θέλουν, αρκεί να το πιστέψουν. Η εργατική αυτο-διεύθυνση δεν θα παρουσιαστεί σαν την αναδυόμενη Αφροδίτη μετά την έφοδο στα «χειμερινά ανάκτορα». Η ικανότητα των εργατών να διευθύνουν την παραγωγή, την οικονομία και όλους τους κοινωνικούς τομείς θα «διδαχθεί» από τα τώρα. Αυτός ο εργατικός διαφωτισμός καλλιεργείται μέσα στις εργατικές οργανώσεις όπου οι εργαζόμενοι χωρίς διευθυντές και προϊστάμενους παίρνουν τις τύχες τους στα χέρια τους

Χρειάζονται όμως και τα αυτο-διαχειριστικά πειράματα, οι συνεργατικές, οι κολλεκτίβες. Επιχειρήσεις χωρίς αφεντικά. Όχι ως νησίδες ελευθερίας μέσα σε έναν ωκεανό καπιταλιστικής βαρβαρότητας, αλλά ως «απελευθερωμένα εδάφη» σε διαρκή κατάσταση πόλεμου, που θέτουν επί τάπητος την ανάγκη και τη δυνατότητα μιας ριζικής συνολικής αλλαγής υπέρ των εργαζομένων. Υπάρχουν τέτοιες εμπειρίες από άλλες χώρες, οι οποίες προέκυψαν ως οραματική επιλογή, αλλά και ως επιλογή επιβίωσης, π.χ. Αργεντινή.

Άντε και στα δικά μας! Έπεσε μια τέτοια ιδέα, δειλά και διερευνητικά, όταν έκλεισαν τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ, αλλά δεν περπάτησε. «Ο ΔΟΛ την κάνει με ελαφριά πηδηματάκια, γιατί να μην πάρουν στα χέρια τους την επιχείρηση οι 100 εργαζόμενοι;».

Ο σύλλογός μας πρέπει να θέσει και αυτή την προοπτική. Σε κάθε επιχείρηση που κλείνει στον κλάδο, η απάντηση να είναι: Κατάληψη και αυτο-διαχείριση, δέσμευση της περιουσίας του εργοδότη. Όχι, «τα δεδουλευμένα μας, τις αποζημιώσεις μας για να φύγουμε». Να φύγουμε να πάμε πού; στις στρατιές των ανέργων;

- Είναι ποτέ δυνατόν να νικήσουμε με τον συνδικαλισμό της υποταγής, των εργοδοτικών και των κομματικών εξαρτήσεων, της γραφειοκρατικής αρτηριοσκλήρυνσης. Προκοπή δεν θα δούμε ούτε με ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ, ΕΚΑ, ΟΙΥΕ, αλλά ούτε με το ΠΑΜΕ. Οι αγώνες και τα συνδικάτα στα χέρια των εργατών. Μόνο ένας ακηδεμόνευτος συνδικαλισμός της ρήξης και της ανατροπής μπορεί να ανοίξει το δρόμο για τη νίκη. Ένας συνδικαλισμός που θα προτάσσει τα εργατικά συμφέροντα και όχι την αντοχή της «οικονομίας» τους και θα βασίζεται στις γενικές συνελεύσεις και τις συντονιστικές επιτροπές. Ο σύλλογός μας αυτή την παντιέρα την έχει σηκώσει «από καταβολής κόσμου». Είναι ο δικός μας μονόδρομος.

Συνάδελφε, συναδέλφισσα, έλα στο σύλλογο. Με συμμετοχή και μεράκι να φτιάξουμε το δικό μας εργαλείο πάλης, τη δική μας συλλογικότητα.

Όπως θα λέγανε και οι προ-παππούδες μας: «Εργάτες ενωμένοι, ποτέ νικημένοι» και «Δεν έχουμε να χάσουμε παρά τις αλυσίδες μας, έχουμε να κερδίσουμε έναν ολόκληρο κόσμο». Οι εποχές δεν είναι ίδιες, όμως τελικά μήπως «τίποτε δεν έχει αλλάξει και τίποτε δεν είναι όπως παλιά». Η βαρβαρότητα είναι εδώ, όπως και τότε.

Κυριακή 20/1 10.30 π.μ. απολογιστική Γενική Συνέλευση

Τρίτη 29/1 11:00-18.30

Τετάρτη 30/1 11:00-18.30

Πέμπτη 31/1 9:30-21:30

Συμμετέχουμε στις εκλογές του συλλόγου μας

Η συνέλευση και οι εκλογές στα γραφεία του συλλόγου (Μεσολογγίου & Ανδρ. Λόντου 6, Εξάρχεια).

παρέμβαση συναδέλφων

Tο Oμότιμο Mανιφέστο

To Ομότιμο Μανιφέστο, του Βασίλη Κωστάκη, αποτελεί το πρώτο βιβλίο που προσπαθεί να παρουσιάσει τις βασικές έννοιες της ομότιμης θεωρίας και σκέψης στα ελληνικά.

Πώς μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο σήμερα; Το Ομότιμο Μανιφέστο ισχυρίζεται ότι η αλλαγή συμβαίνει τώρα: Μια πανδαισία ομότιμης δημιουργίας αναδεικνύει νέους τρόπους παραγωγής, ιδιοκτησίας και διακυβέρνησης. Έρχεται να μας υπενθυμίσει ότι οι κυρίαρχες θεωρίες της οικονομίας υπάρχουν για να ανατρέπονται, καλώντας μας να συμμετέχουμε σε ένα κίνημα που δημιουργεί τον κόσμο που θέλει, μέσα στον κόσμο που θέλει να ξεπεράσει. Γιατί είναι πολύ πιθανότερο κάποιος να (συν)δημιουργήσει το μέλλον, παρά να το προβλέψει.
[Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου]

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις Βορειοδυτικές Εκδόσεις, ενώ παράλληλα διατίθεται ελεύθερα σε ψηφιακή μορφή.

Η αναρχία εναντίον της ανομικής κατάρρευσης

του Γιώργου Λιερού

Οι ελεύθεροι χώροι και η κοινωνική αλληλεγγύη εναντίον του αποκλεισμού και της κατάστασης εξαίρεσης· γα την αναγέννηση μιας συμβιωτικής κοινωνίας.

Το κοινωνικό συμβόλαιο έχει ακυρωθεί. Όχι από τα κάτω ή από τους αντιεξουσιαστές και την άκρα αριστερά, αλλά με πρωτοβουλία της πολιτικής και επιχειρηματικής ολιγαρχίας της Αθήνας και των Βρυξελλών. Όλο και περισσότερο η κατάσταση “εξαίρεσης” αποτελεί τον κανόνα.

Κατάσταση εξαίρεσης, ανομία, πόλεμος όλων εναντίον όλων, “κοινωνικός κανιβαλισμός”: πρόκειται για λέξεις ή φράσεις που περιγράφουν το ίδιο φαινόμενο το οποίο δεν έχει σε τίποτα να κάνει με τη συμβιωτική κοινωνία, την κοινωνία χωρίς κράτος για την οποία παλεύουμε.

Η κοινωνία χωρίς κράτος δεν είναι μια κοινωνία σε θεσμική αποσύνθεση, το εντελώς αντίθετο. Η άμεση δημοκρατία, η συνεργατική και αλληλέγγυα οικονομία, συνάδουν με πλούσιους, πολυεπίπεδους και ισχυρούς κοινωνικούς δεσμούς, με έναν επανανοηματοδοτημένο κόσμο, με αξίες ηθικά δεσμευτικές, με σφριγηλούς και λειτουργικούς δεσμούς, με ελεύθερους και περήφανους ανθρώπους που σέβονται το λόγο τους και την τιμή τους, και δεν ανέχονται κανενός είδους εξευτελισμό. Αυτά τα χαρακτηριστικά, κατά την πιο ευτυχισμένη περίοδο του είδους μας σύμφωνα με τον Ρουσσώ, επέτρεψαν στις αρχαϊκές κοινωνίες να ανθίζουν για χιλιάδες χρόνια χωρίς να έχουν ανάγκη το κράτος. Η ηθική ήταν πάντα ανάμεσα στις προτεραιότητες των αναρχικών του 19^ου αιώνα. Για όποιον απλά θέλει να επιβάλλεται το δίκιο του ισχυρότερου, η παγκοσμιοποίηση και ο σύγχρονος καπιταλισμός είναι ο καλύτερος δυνατός κόσμος.

Η ίδια η εξουσία έχει αποφασίσει την ανομική κατάρρευση αλλά προσπαθεί να την φορτώσει στους αναρχικούς. Εκτός από τους πολύ συντηρητικούς νοικοκυραίους, επίσης και μερικοί αναρχικοί παίρνουν στα σοβαρά τα ψέματά της. Η δυναμική της ανάπτυξης του καπιταλισμού, ιδιαίτερα σε καιρούς κρίσης, δημιουργεί διαρκώς αλλά και προϋποθέτει ζώνες αποκλεισμού, εξαίρεσης, ανομίας. Αυτές οι ζώνες εξαίρεσης είναι το πεδίο μιας χωρίς κανόνες ταξικής πάλης· ο νόμος που αίρεται πρώτα απ’ όλα είναι τα κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα, τα δικαιώματα του ανθρώπου, και προπάντων η νομική κατοχύρωση των κεκτημένων της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων. Από αυτή την άποψη, το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα ζώνης ανομίας δεν είναι καθόλου τα Εξάρχεια, αλλά οι Ειδικές Οικονομικές Ζώνες (ΕΟΖ) και οι φορολογικοί παράδεισοι.

Οι ζώνες ανομικής κατάρρευσης διανοίγονται από την καταστροφή ή την απαξίωση του κεφαλαίου, των υποδομών αλλά και των ανθρώπων και την υποβάθμιση ολόκληρων περιοχών, διεργασίες οι οποίες εντείνονται κατά την κρίση. Σ’ αυτές τις ζώνες συντελούνται διαδικασίες πρωταρχικής συσσώρευσης που είναι κρίσιμες για τη δρομολόγηση της εξόδου από την κρίση. Η κατεδάφιση του κοινωνικού κράτους σήμερα στην Ευρώπη σχετίζεται με ένα γιγαντιαίο εγχείρημα πρωταρχικής συσσώρευσης, δηλαδή κατάλυσης θεσμών, νόμων ή εθίμων που θα εμπόδιζαν την χωρίς όρια εκμετάλλευση των αποκάτω και την αρπαγή της “ιδιοκτησίας” τους. Η πρωταρχική συσσώρευση δεν συντελέστηκε άπαξ δια παντός στην αυγή του καπιταλισμού· είναι μια παράλληλη και συμπληρωματική της επίσημης οικονομίας διαδικασία, η οποία αποκτά μια ιδιαίτερη σπουδαιότητα στον καιρό της κρίσης αλλά και στον σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο καπιταλισμό, και η οποία εδώ και πέντε αιώνες πάντα συνδέθηκε με απίστευτης έκτασης ανθρωπιστικές καταστροφές (ο αποικισμός της Αμερικής, οι περιφράξεις, το κυνήγι των μαγισσών, η αυγή της βιομηχανικής επανάστασης, η κατάρρευση της ΕΣΣΔ, κ.τ.λ.). Και η καταστροφή, όταν αποσύρονται ή διαλύονται οι κρατικές δομές, μπορεί να είναι ανυπολόγιστη, ιδίως κατά τη μεταβιομηχανική εποχή, ακριβώς γιατί οι κοινοτικοί και κοινωνικοί δεσμοί και η αλληλεγγύη έχουν αντικατασταθεί από τέτοιες δομές.

Οι ελεύθεροι, οι αυτοδιαχειριζόμενοι χώροι και οι καταλήψεις βρίσκονται στις ζώνες εξαίρεσης, παρεμβαίνουν σε αυτές τις διαδικασίες, όχι για να φέρουν πίσω το κράτος όπως θα ήθελε η μεταρρυθμιστική αριστερά, αλλά για να ανασυγκροτήσουν τους κοινωνικούς δεσμούς, να ξαναϋφάνουν τον κοινωνικό ιστό, να αναστρέψουν τη θεσμική αποσύνθεση. Δεν βρίσκονται εκεί ούτε για να επιβάλουν τη βία του ισχυρότερου, ούτε για να αναπαράγουν τις καπιταλιστικές σχέσεις στην πιο βίαιη εκδοχή τους μέσω του οργανωμένου εγκλήματος και της μαύρης οικονομίας. Η αυτοοργάνωση των κατοίκων, ο πολλαπλασιασμός των δομών αλληλέγγυας και συνεργατικής οικονομίας, οι αμεσοδημοκρατικές συνελεύσεις, θα μπορούσαν –όπως ακριβώς έγινε στην Λατινική Αμερική– να μετατρέψουν περιθωριοποιημένες ή υποβαθμισμένες ζώνες σε “απελευθερωμένες” περιοχές.

Τέτοιες απελευθερωμένες περιοχές δεν έχουν καμιά σχέση με τον πόλεμο όλων εναντίον όλων. Όταν απαιτούμε να φύγει η αστυνομία από μια γειτονιά, ταυτόχρονα πρέπει να φροντίσουμε να δώσουμε καλύτερες συνθήκες ασφάλειας στον ηλικιωμένο ή σε μια ασυνόδευτη το βράδυ γυναίκα από εκείνες που προσφέρει η αστυνομία στις καλές γειτονιές. Πρέπει να αναμετρηθούμε με το ενδεχόμενο συμμορίες να εκτελούν την εγκληματική τους δραστηριότητα χρησιμοποιώντας ένα προσωπείο αναρχικού και απέναντί τους να είμαστε αμείλικτοι. Η εμπειρία του διεθνούς κινήματος είναι διαφωτιστική: μερικές από τις πιο δυναμικές σύγχρονες μαφίες έχουν την καταγωγή τους σε αριστερά κινήματα της δεκαετίας του 1970, τα οποία στη συνέχεια εγκληματοποιήθηκαν.

Αν και μερικοί αναρχικοί αυτοαποκαλούνται μηδενιστές, στην πραγματικότητα το ελευθεριακό κίνημα είναι ένα ανάχωμα εναντίον του μηδενισμού και της ανομικής κατάρρευσης. Πολλοί μεγάλοι κοινωνικοί και θρησκευτικοί αναμορφωτές είχαν κατηγορηθεί στον καιρό τους για “μηδενιστές” (άθεοι κ.τ.λ.). Πράγματι, γκρέμισαν τα είδωλα των παλιών θεών και πυρπόλησαν τους ναούς τους. Η καταστροφή σίγουρα είναι μια στιγμή της δημιουργίας. Ο Νίτσε καταλάβαινε πολύ καλά αυτή την αντίφαση όταν αποκαλούσε τον εαυτό του τον πρώτο τέλειο μηδενιστή της Ευρώπης, διακρίνοντας έναν μηδενισμό της αδυναμίας ή της παρακμής και έναν μηδενισμό της δύναμης ή μιας νέας αρχής. Έλεγε: “Για τα σημεία της αρχής και της παρακμής έχω την λεπτότερη οσμή απ’ ό,τι είχε ποτέ άνθρωπος, σε κάτι τέτοιο είμαι ο δάσκαλος par excellence – γνωρίζω και τα δυο, είμαι και τα δυο. ”

Δεν πρέπει, ωστόσο, να ξεχνάμε την κύρια πλευρά που είναι η δημιουργία, η νέα αρχή, και να αφήνουμε έτσι να μας μπερδεύουν με τους εχθρούς μας. Με την επανάσταση ξαναγεννιούνται οι κοινωνίες των ανθρώπων. Η δράση του επαναστάτη είναι Πράξη, γένεση του εντελώς καινούριου, του πρωτότυπου, του μοναδικού, αυτού που δεν προβλέπεται από τις αιτίες του· φιλοδοξία του είναι η νέα αρχή.

Οι αναρχικοί είναι ανάχωμα στο μηδενισμό γιατί είναι από τους λίγους που έχουν απομείνει στην ελληνική κοινωνία οι οποίοι είναι διατεθειμένοι να ματώσουν για τις ιδέες τους. Ανάμεσά τους ακόμη μπορεί κανείς να βρει και να θαυμάσει (και ας το προσέξουν αυτό οι πατριώτες) ό,τι ο Τ. Σιμώτας ονόμαζε “ωραία και γενναία συμπεριφορά”.