Βραζιλία: Δύναμη σε όσους παλεύουν για μια ζωή χωρίς μπάρες!

Το Κίνημα για Ελεύθερη Μετακίνηση του Σάο Πάουλο (MPL) είναι η οργάνωση που κάλεσε και ηγήθηκε στις τεράστιες διαδηλώσεις που συγκλόνισαν και συγκλονίζουν τη Βραζιλία αυτές τις μέρες. Η πρόεδρος της Βραζιλίας τους κάλεσε σε διάλογο ενώ οι εξελίξεις τρέχουν. Ταυτόχρονα το κίνημα δέχεται μια επίθεση από τις δυνάμεις του κεφαλαίου μέσω των ιδιωτικών μέσων ενημέρωσης για να στραφεί σε συντηρητικές φιλικές προς τον καπιταλισμό θέσεις και να παρακαμφθούν οι αντικαπιταλιστικές δυνάμεις. Το MPL είναι ένα κίνημα αντικαπιταλιστικό δημοσίευσε μία ανοιχτή επιστολή προς την πρόεδρο Ντίλμα που απαντάει σε πολλά ζητήματα της συγκυρίας και παίρνει θέση ότι συνεχίζει τον αγώνα στο δρόμο και με ποια συγκεκριμένα αιτήματα. Επίσης έβγαλε μια ανακοίνωση για ορισμένα επεισόδια σε διαδηλώσεις όπου αντικαπιταλιστές διαδηλωτές δέχτηκαν επίθεση από άλλους διαδηλωτές με φασίζουσα συμπεριφορά.
Μεταφράσαμε τις δύο ανακοινώσεις σε μια προσπάθεια να καλυφθεί λίγο το κενό (και τα σφάλματα) της πληροφόρησης για τις εξελίξεις στη Βραζιλία.

Κρίτων Ηλιόπουλος

1.

Ανοιχτή επιστολή του Κινήματος Ελεύθερης Μετακίνησης του Σάο Πάουλο στην πρόεδρο της Βραζιλίας

Στην πρόεδρο Ντίλμα Ρουσέφ,

Αιφνιδιαστήκαμε με την πρόσκληση για αυτή τη συνάντηση. Φανταζόμαστε ότι και εσείς αιφνιδιαστήκατε με όσα συμβαίνουν στη χώρα τις τελευταίες εβδομάδες. Αυτή η πρόσκληση για διάλογο από μεριάς της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης δεν συνάδει με τη συνήθη αντιμετώπιση των κοινωνικών κινημάτων που χαρακτηρίζει την πολιτική αυτής της κυβέρνησης. Φαίνεται πως οι εξεγέρσεις που εξαπλώθηκαν στις πόλεις της Βραζιλίας από τις 6 Ιουνίου έχουν σπάσει τις παλιές μπάρες* και έχουν ανοίξει νέους δρόμους.

Το MPL (Movimento Passe Livre) από την αρχή συμμετείχε σ’ αυτή τη διαδικασία. Είμαστε ένα κοινωνικό κίνημα αυτόνομο, οριζόντιο και ακομμάτιστο, που ποτέ δεν επιδίωξε να εκπροσωπήσει το σύνολο των διαδηλωτών που κατέβηκαν στους δρόμους της χώρας. Ο δικός μας λόγος είναι απλώς ένας ακόμα ανάμεσα σε όσους ακούγονται μέσα στα συνθήματα στους δρόμους, σε πανό, στους τοίχους. Στο Σάο Πάουλο καλέσαμε σε διαδηλώσεις με ένα ξεκάθαρο και συγκεκριμένο αίτημα, την ακύρωση της αύξησης στο εισιτήριο. Εάν αυτό πρωτύτερα φαινόταν αδύνατο, αποδείξαμε ότι δεν ήταν και προχωρήσαμε στον αγώνα για το στόχο που πάντοτε ήταν σημαία μας, οι αληθινά δημόσιες συγκοινωνίες. Γι’ αυτό το λόγο ερχόμαστε στην πρωτεύουσα, τη Μπραζίλια.

Οι συγκοινωνίες μπορούν να είναι αληθινά δημόσιες μόνο εάν έχουν όλοι πρόσβαση σ’ αυτές, δηλαδή μόνο αν η συγκοινωνία θεωρηθεί γενικό δικαίωμα. Η αδικία του εισιτηρίου γίνεται περισσότερο προφανής με κάθε αύξηση της τιμής, όπου ο κόσμος ξοδεύει όλο και περισσότερα χρήματα για τις διαδρομές του. Η αντίδραση στις αυξήσεις είναι αντίδραση στην ίδια τη λογική της πολιτικής τιμών του εισιτηρίου που υποτάσσει τη μετακίνηση στα κέρδη των επιχειρηματιών και όχι στις ανάγκες του πληθυσμού. Το να πληρώνεις για την μετακίνηση στην πόλη σημαίνει ότι αντιμετωπίζεις την δυνατότητα μετακίνησης όχι ως δικαίωμα αλλά ως εμπόρευμα. Αυτό θέτει σε αμφισβήτηση όλα τα υπόλοιπα δικαιώματα, η μετακίνηση προς το σχολείο, το νοσοκομείο, στο πάρκο αναγκαστικά υπόκειται σε ένα αντίτιμο που όλοι πρέπει να πληρώσουν. Η μετακίνηση περιορίζεται στο πήγαινε κι έλα στη δουλειά, κλείνοντας τις πύλες της πόλεις για τους κατοίκους της. Και για να τις ανοίξουμε διεκδικούμε δωρεάν μετακίνηση, μηδενικό εισιτήριο.

Με αυτή την έννοια θα θέλαμε να μάθουμε τη θέση της προέδρου σχετικά με τη δωρεάν μετακίνηση στις δημόσιες συγκοινωνίες και σχετικά με το νόμο PEC 90/11, που περιλαμβάνει τις συγκοινωνίες στα κοινωνικά δικαιώματα του άρθρου 6 του Ομοσπονδιακού Συντάγματος. Και για να γίνει κατανοητό ότι η συγκοινωνία πρέπει να αντιμετωπιστεί ως κοινωνικό δικαίωμα, ευρύ και απεριόριστο, πιστεύουμε ότι είναι απαραίτητο να πάμε πιο πέρα από κάθε πολιτική περιορισμένη σε ένα συγκεκριμένο τμήμα της κοινωνίας, όπως λόγου χάρη τη δωρεάν μετακίνηση φοιτητών και μαθητών. Υπερασπίζουμε τη δωρεάν μετακίνηση για όλες και για όλους!

Μολονότι η προτεραιότητα των συλλογικών μέσων συγκοινωνίας υποστηρίζεται στα λόγια όλων των κυβερνήσεων, στην πράξη η Βραζιλία επενδύει έντεκα 11 φορές περισσότερο στην ατομική μετακίνηση, μέσω έργων οδοποιίας και πολιτικών δανεισμού για την κατανάλωση αυτοκινήτων (IPEA, 2011). Το δημόσιο χρήμα πρέπει να επενδύεται σε δημόσιες συγκοινωνίες! Θα θέλαμε να μάθουμε γιατί η πρόεδρος δεν ενέκρινε την τροποποίηση V του άρθρου 16º της Εθνικής Πολιτικής Αστικής Μετακίνησης (lei nº 12.587/12) που θεωρούσε υπεύθυνη την ομοσπονδιακή κυβέρνηση για να υποστηρίξει οικονομικά τους δήμους ώστε να εφαρμόσουν πολιτικές προτεραιότητας στις δημόσιες συγκοινωνίες. Όπως ξεκαθαρίζει το άρθρο 9 του ίδιου νόμου, δίνεται προτεραιότητα σε ένα μοντέλο ιδιωτικής διαχείρισης βασισμένο στο αντίτιμο του εισιτηρίου, και υιοθετεί την άποψη των επιχειρήσεων και όχι των χρηστών. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει στη διαδικασία δημιουργίας αληθινής δημόσιας συγκοινωνίας. Το πέρασμα της CIDE στους δήμους και ο πλήρης και αποκλειστικός προορισμός της για τη δημόσια συγκοινωνία, θα αποτελούσε ένα βήμα στην πορεία για τη δωρεάν μετακίνηση.

Η φοροαπαλλαγή, ένα μέτρο που ιστορικά διεκδικούν οι εταιρείες συγκοινωνιών, κινείται ακριβώς στην αντίθετη κατεύθυνση. Απαλλαγή από τους φόρους σημαίνει χάσιμο της εξουσίας πάνω στο δημόσιο χρήμα, απελευθερώνει πόρους στα τυφλά για τη μαφία των συγκοινωνιών χωρίς καμία διαφάνεια και έλεγχο. Για να ικανοποιηθούν τα λαϊκά αιτήματα για τη συγκοινωνία είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν μηχανισμοί που θέτουν στο κέντρο των αποφάσεων αυτούς που πραγματικά έχουν ανάγκη: τους χρήστες και του εργαζόμενους του συστήματος.

Αυτή η συνάντηση με την πρόεδρο επιτεύχθηκε από τη δύναμη του δρόμου, προχώρησε μέσα από βόμβες, σφαίρες και φυλακίσεις. Τα κοινωνικά κινήματα στη Βραζιλία πάντα δέχονται καταστολή και ποινικοποίηση. Μέχρι σήμερα, το 2013 δεν ήταν διαφορετικό. Στο Μάτο Γκρόσο ντο Σουλ διαδραματίζεται μια σφαγή ιθαγενών και ο Εθνικός Στρατός δολοφόνησε, τον περασμένο μήνα, έναν ηγέτη του κινήματος σε μία επιχείρηση εκκένωσης κατάληψης γης. Στην Ομοσπονδιακή Πρωτεύουσα, πέντε μέλη του Κινήματος των Άστεγων Εργατών (MTST) συνελήφθησαν πριν από μερικές βδομάδες στις κινητοποιήσεις ενάντια στις συνέπειες της διοργάνωσης του Μουντιάλ της FIFA. Η απάντηση της αστυνομίας στις διαδηλώσεις που άρχισαν τον Ιούνιο δεν διαφέρει από τη συνολική εικόνα: δακρυγόνα μέσα σε νοσοκομεία και πανεπιστήμια, διαδηλωτές που καταδιώκονται και ξυλοκοπούνται από τη Στρατιωτική Αστυνομία, άλλοι πληγωμένοι από σφαίρες, εκατοντάδες άτομα φυλακισμένα εντελώς αυθαίρετα, μάλιστα ορισμένοι με κατηγορίες για συμμορία και παρότρυνση σε εγκλήματα. Ένας άνδρας έχασε την όρασή του. Μία κοπέλα υπέστη σεξουαλική κακοποίηση από αστυνομικούς. Μια γυναίκα πέθανε από ασφυξία λόγω δακρυγόνου. Η αληθινή βία που αντιμετωπίσαμε αυτόν τον Ιούνιο προερχόταν από το Κράτος, σε όλα του τα επίπεδα.

Η αποστρατικοποίηση της αστυνομίας, που την υποστηρίζει ακόμα και ο ΟΗΕ, και μία συνολική κρατική νομοθεσία για το λιγότερο θανατηφόρο οπλισμό που είναι απαγορευμένος σε πολλές χώρες και καταδικάζεται από διεθνείς οργανισμούς, είναι επείγουσες ανάγκες. Προσφέροντας τις Δυνάμεις Εθνικής Ασφάλειας για να συγκρατηθούν οι διαδηλώσεις ο Υπουργός Δικαιοσύνης απέδειξε ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση επιμένει να αντιμετωπίζει τα κοινωνικά κινήματα ως προβλήματα της αστυνομικής τάξης. Οι ειδήσεις για παρακολούθηση αγωνιστών του κινήματος από την Ομοσπονδιακή Αστυνομία και τις Υπηρεσίες Πληροφοριών κινούνται στην ίδια κατεύθυνση: ποινικοποίηση του λαϊκού αγώνα.

Ελπίζουμε αυτή η συνάντηση να αποτελέσει μια αλλαγή στάσης της ομοσπονδιακής κυβέρνησης που να επεκτείνεται και σε άλλους κοινωνικούς αγώνες: στους ιθαγενικούς λαούς οι οποίοι, όπως για παράδειγμα οι Kaiowá-Guarani και οι Munduruku, έχουν δεχτεί πολλές επιθέσεις από τους γαιοκτήμονες και από την κρατική εξουσία˙ στις κοινότητες που πλήττονται από υποχρεωτική μετακόμιση˙ τους άστεγους˙ τους ακτήμονες και τις μητέρες που είδαν τα παιδιά τους δολοφονημένα από την αστυνομία στις φτωχογειτονιές. Η ίδια στάση να επεκταθεί επίσης σε όλες τις πόλεις που αγωνίζονται ενάντια στην αύξηση του εισιτηρίου και για ένα άλλο μοντέλο συγκοινωνιών.

Από το να καθίσουμε σ’ ένα τραπέζι και να συζητήσουμε, περισσότερη σημασία έχει να ικανοποιηθούν τα ξεκάθαρα αιτήματα που έχουν τα κοινωνικά κινήματα σε όλη τη χώρα.

Κάτω κάθε αύξηση τιμής στις δημόσιες συγκοινωνίες, όχι στο εισιτήριο, παραμένουμε στους δρόμους!

Δωρεάν συγκοινωνία Τώρα!

Δύναμη σε όσους παλεύουν για μια ζωή χωρίς μπάρες!

Movimento Passe Livre São Paulo

ΣτΜ: Στη Βραζιλία τα αστικά λεωφορεία έχουν ένα μηχανισμό με περιστρεφόμενο κιγκλίδωμα και μπάρες που εμποδίζουν την είσοδο και ανοίγουν με το «χτύπημα» του εισιτηρίου. Για τα λαϊκά κινήματα οι μπάρες αυτές αποτελούν σύμβολο των ποικίλων κοινωνικών φραγμών.

MPL SP 24 Ιουνίου 2013

2.

Ανακοίνωση για τα γεγονότα στις διαδηλώσεις

Το MPL βγήκε στους δρόμους εναντίον της αύξησης του εισιτηρίου των λεωφορείων. Η σημερινή διαδήλωση αποτελεί μέρος του ίδιου αγώνα: εκτός από τους πανηγυρισμούς για τη λαϊκή νίκη που πέτυχε ακύρωση της αύξησης στα εισιτήρια, επιβεβαιώσαμε ότι ο αγώνας δεν είναι ποινικό αδίκημα και εκφράσαμε την υποστήριξη μας στις κινητοποιήσεις των άλλων πόλεων. Ωστόσο, στη σημερινή διαδήλωση είδαμε μεμονωμένα και λυπηρά επεισόδια βίας εναντίον ορισμένων ομάδων που συμμετείχαν στη διαδήλωση.

Το ΜPL αγωνίζεται για αληθινά δημόσια συγκοινωνία, που να εξυπηρετεί τις ανάγκες του πληθυσμού και όχι το κέρδος των επιχειρηματιών. Συνεπώς είμαστε με το μέρος όσων αγωνίζονται για έναν κόσμο για τους «από κάτω» και όχι για τα κέρδη των λίγων που βρίσκονται από πάνω. Αυτή είναι η ιστορική μάχη των οργανώσεων της αριστεράς, και σ’ αυτή την ιστορία το Μ αποτελεί μέρος και καρπό της.

Το Μ είναι ένα κοινωνικό κίνημα που δεν υποστηρίζει κανένα κόμμα (ακομμάτιστο) αλλά δεν στρέφεται κατά των κομμάτων. Καταγγέλλουμε τις πράξεις βίας που είχαν στόχο αυτές τις οργανώσεις στη σημερινή διαδήλωση, όπως ακριβώς καταγγέλλουμε την αστυνομική βία. Από τις πρώτες διαδηλώσεις, αυτές οι οργανώσεις* ήταν μέρος του κινήματος. Είναι πολιτικός καιροσκοπισμός η προσπάθεια να αποκλειστούν από τον αγώνα που χτίσαμε μαζί.

Όλες οι δυνάμεις για όσους αγωνίζονται για μια ζωή δίχως «κλειστές πόρτες» με εισιτήριο.

Κίνημα Ελεύθερης Μετακίνησης του Σάο Πάουλο. 21/6/2013

*Εννοεί αριστερές και συνδικαλιστικές οργανώσεις που δέχτηκαν επιθέσεις από διαδηλωτές.