Για να μην ξεχνάμε... πού και πώς "εκκολάφθηκε το αυγό του φιδιού": Φράουλες, αίμα, χρήμα και κοινωνικός εκφασισμός

της Μαρίας Γερογιάννη

• Φαινόμενα φασιστικής και ρατσιστικής βίας κατά μεταναστών καταγράφονται στην Ελλάδα από τη δεκαετία του 1990.
• Η δουλεία στη Νέα Μανωλάδα είναι μια παλιά ιστορία με πολύ χρήμα και την ανοχή μας τοπικής κοινωνίας που σωπαίνει συνένοχα.

Ο εκφασισμός κομματιών της κοινωνίας προηγείται της εκλογικής επέλασης της Χ.Α. καθώς εδώ και χρόνια, κυρίως στην επαρχία, είναι κοινό μυστικό η άγρια εκμετάλλευση και η άσκηση σωματικής και ψυχικής βίας στους μετανάστες που από τη δεκαετία του 1990 άρχισαν να φτάνουν στον «ελληνικό παράδεισο».

Από τότε, καταγράφηκαν περιστατικά δολοφονίας μεταναστών εργατών επειδή ζήτησαν τα δεδουλευμένα, όπως στην περίπτωση πατατοπαραγωγού στη Βόρειο Ελλάδα που εκτέλεσε εν ψυχρώ τον 20χρονο εργάτη γης από την Αλβανία που απασχολούσε όταν εκείνος ζήτησε να πληρωθεί. Δεκάδες οι εξαφανίσεις και οι ξυλοδαρμοί στις αγροτικές περιοχές από τότε έως σήμερα, ενώ στην καλύτερη περίπτωση οι μεγαλοαγρότες αφού απομυζούν τους μετανάστες, στη συνέχεια τους καταδίδουν στην αστυνομία για να απελαθούν και να γλυτώσουν τα μεροκάματα.

Το φαινόμενο του κοινωνικού ρατσισμού και της φασιστικής νοοτροπίας υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια στη Νέα Μανωλάδα της Ηλείας που πάλι ήρθε στο προσκήνιο με αφορμή τον τραυματισμό 33 μεταναστών από τους μπράβους ενός μεγαλοτσιφλικά της περιοχής.

Ωστόσο, δεν είναι η πρώτη φορά που η συγκεκριμένη περιοχή βρίσκεται στο επίκεντρο της δημοσιότητας εξαιτίας της κακομεταχείρισης μεταναστών εργατών.

Το 2009 δύο κτηνοτρόφοι της περιοχής, ξυλοκόπησαν άγρια δύο μετανάστες από το Μπαγκλαντές και τους έσυραν στους δρόμους του χωριού με το τρίκυκλό τους. Τον περασμένο Αύγουστο εξάλλου, δύο ντόπιοι επιστάτες βασάνισαν άγρια έναν 22χρονο εργάτη γης από την Αίγυπτο και τον έσυραν 400 μέτρα χτυπημένο και με το κεφάλι σφηνωμένο στο παρμπρίζ αγροτικού αυτοκινήτου.

Η συνένοχη σιωπή της τοπικής κοινωνίας που ενισχύει ο φόβος απέναντι στη μαφία της φράουλας που λυμαίνεται την περιοχή, κρατά στο σκοτάδι δεκάδες άλλα περιστατικά βασανισμού και τρομοκρατίας με θύματα μετανάστες. Η μαφία της φράουλας λειτουργεί ανεξέλεγκτα και έχει φτάσει σε σημείο πριν λίγα χρόνια να τρομοκρατεί μέχρι και δημοσιογράφους που τόλμησαν να πάνε να διερευνήσουν τις συνθήκες εργασίας και διαμονής των μεταναστών.

Οι μεγαλοτσιφλικάδες, χρόνια τώρα, χρησιμοποιούν το δουλεμπόριο ανθρώπων προκειμένου να εξασφαλίσουν φτηνά εργατικά χέρια στα φραουλοχώραφα όπου απασχολούνται περισσότεροι από 5.000 μετανάστες από το Μπαγκλαντές, το Πακιστάν, την Αίγυπτο, αλλά και Ρομά από βαλκανικές χώρες σε συνθήκες δουλείας.

Οι μετανάστες ζουν μέσα στα κτήματα των τσιφλικάδων και είναι στην απόλυτη κυριότητά τους. Στοιβάζονται σε παραπήγματα και παράγκες με πλαστικό αντί για τοίχο, όπου κοιμούνται ομαδικά σε ράντζα. Δεν έχουν πρόσβαση σε πόσιμο και τρεχούμενο νερό και πλένονται με νερό από γεώτρηση, ενώ δουλεύουν από το χάραμα έως το βράδυ στα χωράφια.

Τα μεροκάματα στα σκλαβοπάζαρα της Μανωλάδας είναι σήμερα 20 ευρώ, ενώ ήταν 8-12 ευρώ έως πριν πέντε χρόνια. Τότε, οι βούλγαροι εργάτες γης που απασχολούνταν στις καλλιέργειες φράουλας, μην αντέχοντας άλλο, προχώρησαν σε απεργία. Προκειμένου να μην γίνει η συλλογή της σοδειάς οι τσιφλικάδες αναγκάστηκαν να δώσουν αύξηση, αλλά εκδικήθηκαν με μπαράζ ξυλοδαρμών και βασανισμών μεταναστών.

Το “αυγό του φιδιού” έχει σπάσει προ καιρού

Όπως συνήθως, οι μεγαλοκτηματίες δεν πλήρωσαν και τώρα τους 200 εργάτες από το Μπαγκλαντές που έκαναν συγκέντρωση ζητώντας δεδουλευμένα έξι μηνών. Την απάντηση την έδωσαν οι επιστάτες–μπράβοι ανοίγοντας πυρ εναντίον τους, με αποτέλεσμα να τραυματιστούν ελαφρά 29 και βαριά τέσσερις μετανάστες.

Λίγες ημέρες μετά το συμβάν, επιστάτες άλλου παραγωγού μαχαιρώνουν δύο μετανάστες που επίσης ζήτησαν δεδουλευμένα μεροκάματα οκτώ μηνών.

Μπάτσοι, εισαγγελείς και δικαστές κάνουν το κορόιδο και διευκολύνουν τους φίλους τους έχοντες και κατέχοντες, ο δήμαρχος ειρωνεύεται υποκρινόμενος πως δεν ξέρει τι γίνεται τόσα χρόνια στο χωριό του, η κοινωνία σιωπά και η μαφία της φράουλας συνεχίζει ανενόχλητη να πλουτίζει και να τρομοκρατεί.

Ρεσιτάλ υποκρισίας δίνει η τρικομματική συμμορία της εξουσίας, με τον Δένδια να εξαντλεί τον ανθρωπισμό του επισκεπτόμενος την περιοχή, ενώ η αριστερά διαμαρτύρεται και καταγγέλλει αλλά όχι με ιδιαίτερο πάθος (ενδεικτική η περίπτωση βουλευτού του ΣΥΡΙΖΑ που ουσιαστικά προσπάθησε να παρουσιάσει το γεγονός ως μεμονωμένο φαινόμενο εκμετάλλευσης και ρατσισμού).

Η άγρια εκμετάλλευση που βιώνει το μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας στην Ελλάδα της κρίσης, μετατρέπεται σε εφιάλτη για τους μετανάστες που υποχρεώνονται να επιβιώνουν σε συνθήκες δουλείας που προσομοιάζουν με αυτές που επικρατούσαν κάποτε στον αμερικάνικο νότο.

Αν η κοινωνία δεν μπει εμπόδιο στην έφοδο των υπανθρώπων που πλουτίζουν πατώντας πάνω στη ζωή και την αξιοπρέπεια ανθρώπων που έχουν ανάγκη, τότε το παιχνίδι χάθηκε για πάντα και για όλους γιατί σημαίνει ότι το αυγό του φιδιού που έχει σπάσει προ καιρού σκόρπισε για τα καλά το δηλητήριό του.

Από το 11ο τεύχος της εργατικής εφημερίδας Δράση