Θέλετε να πείτε "τοπική κοινότητα", "γειτονιά", "χωριό"; Στο σύγχρονο κόσμο αυτό δεν είναι αυτονόητο.
Δεν έχουμε ζήσει σε χωριά για να ξέρουμε πως είναι να μοιράζεσαι ή να σου έχει επιβληθεί η ίδια κουλτούρα με όλους, δεν ζήσαμε σε χωράφια ώστε να μπορούμε να φανταστούμε πως μπορούμε να τα καλλιεργήσουμε όλοι μαζί κάνοντας κατά βάση αυτό στην ζωή μας, δεν έχουμε μια κοινή "γλώσσα" να υπερασπιστούμε αφού οι κοινωνικές κουλτούρες είναι πολλές και διαφορετικές, δεν έχουμε κοινά ήθη και έθιμα όλοι με όλους και άρα δεν υπάρχει μια "κοινότητα" με την παραδοσιακή έννοια του όρου.
Για παράδειγμα οι "Ζαπατιστικές" ιθαγενικές φυλές των Μάγιας στην Τσιάπας του Μεξικού ακριβώς αυτά τα κοινά είχαν και αυτά υπερασπίστηκαν και για αυτά αγωνίζονται, νικούν και επιβιώνουν πολιτισμικά εδώ και 500 χρόνια σε τόσο δύσκολες καταστάσεις. Προστατεύουν εσωτερικά (από κάθε αλλοίωση) και εξωτερικά (από κάθε επίδραση) μια κοινή κουλτούρα, την κοινή γη και μια κοινή γλώσσα. Δεν υπάρχει όμως έως τώρα λύση για το ερώτημα για το πως θα μοιάζει ένα κίνημα Urban Zapatismo, δηλαδή ένας Ζαπατισμός της Πόλης.
Επίσης δυστυχώς, προς απάντηση αυτών που λένε ότι δεν μπορεί να υπάρξει ελευθερία, ισότητα και αντι-ιεραρχκή οργάνωση αν δεν καταστραφούν οι μεγαλουπόλεις θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε ότι η απόπειρα του Πολ Ποτ (κίνημα Ερυθρών Χμερ ) στην Καμπότζη να διαλύσει τις πόλεις επιβάλλοντας την αποκέντρωση επέφερε πάρα πολλά εκατομμύρια νεκρούς, πείνα και εξαθλίωση και όχι την Ισότητα και φυσικά όχι την Ελευθερία. Οργανώνουμε την επανάσταση λοιπόν στις πόλεις και για χάρη της ζωής στην πόλη. Σίγουρα μια πόλη διαφορετική, πράσινη, με αγρούς, ποτάμια, δάση, χωράφια και κήπους μέσα στο σώμα της αλλά σύγχρονη "Πόλη"....μέρος που ζουν εκατομμύρια "συγκάτοικοι".
Για πολλούς από εμάς που βασίζουμε την ζωή μας και την σκέψη μας στους τρόπους του 21ου αιώνα και όχι του 19ου, η "κοινότητα" είναι επιλογή και όχι χωρικός καταναγκασμός, ούτε κοινά και επιβεβλημένα για όλους ήθη και έθιμα, ούτε απαιτεί απαραίτητα μια επιβεβλημένη από τον χώρο προσωπική επαφή και την πρόσωπο με πρόσωπο γνωριμία με ανθρώπους που δεν μοιράζεσαι τις ίδιες επιθυμίες, επιλογές, πολιτισμικούς κώδικες και διαθέσεις μαζί τους.
Συμμετάσχουμε σε κοινότητες που έχουν να κάνουν με τα ενδιαφέροντα, τις πολιτισμικές επιλογές, τις κοινωνικές μας τάσεις, τις διαθέσεις και ανάγκες της έκφρασης, τα όνειρα, τις επιθυμίες, τα πνευματικά ενδιαφέροντα και τα εφαρμοσμένα σχέδια.
Υπό αυτή την λογική, συμφωνώ σε πολλά με το κείμενο σας, αλλά δεν ξέρω αν εννοούμε το ίδιο πράγμα όταν λέμε "κοινότητα". Για εμένα "κοινότητα" είναι οι πνευματικοί μου φίλοι, οι άνθρωποι που έχουν κοινούς κώδικες συμπεριφοράς, κοινά ενδιαφέροντα και κοινές πολιτισμικές επιλογές με εμένα. Άρα και κοινά σχέδια για την παραγωγή και την κατανάλωση, την ζωή και τις επιθυμίες, κοινές καταναλωτικές ανάγκες και κοινές εκφραστικές ανάγκες, κοινά εκφραστικά μέσα άρα και κοινά προϊόντα, κοινές επιλογές και άρα κοινά δίκτυα ελεύθερης προσφοράς αυτών και κοινής διαχείρισης των μέσων παραγωγής τους. Αυτό είναι για εμένα η "κοινότητα" μου.
Καθώς δεν έχω καμία διάθεση να επιβάλλω με απολυταρχικό τρόπο τις "ειδικές" πολιτισμικές μου επιλογές στην γειτονιά μου... η γειτονιά ή η πόλη μου ή η χώρα μου γίνονται πολύ μικρά, πολύ στενά πλαίσια για να ταυτίσω την δημιουργικότητα, την απέραντη φαντασία της κοινωνίας, την ελεύθερη διαφορετικότητα και τις ατομικές μου επιλογές με αυτές. Άρα, δεν μπορώ να επιτρέψω στην συνέλευση κατοίκων γειτονιάς ή πόλης να καθορίσει αυτή τις επιλογές, τις πράξεις και τα εφαρμοσμένα σχέδια της κολεκτίβας μου και των υπόλοιπων άπειρων δημιουργικών ομάδων.
Δεν μπορώ να φανταστώ την συνέλευση γειτονιάς (την "κοινότητα";) να αποφασίζει εάν η δημιουργικότητα της κολεκτίβας στην οποία συμμετάσχω (σε ένα υποτιθέμενο μετα-εξεγερσιακό σχήμα διαβίωσης) είναι χρήσιμη ή όχι. Δεν θα θεωρούσα ελεύθερη ζωή μια συνθήκη στην οποία η "κοινότητα" (το χωριό; η πόλη; η γενική συνέλευση;...ποιά ακριβώς "κοινότητα";) θα κατέχει τα μέσα παραγωγής και άρα θα επιλέγει αυτή αν είναι χρήσιμη, απαραίτητη ή "σωστή" η ιδέα αυτού που επιθυμούμε σαν κολεκτίβα να παράγουμε και να το μοιράσουμε δωρεάν σε όσους το έχουνε ανάγκη ή το επιθυμούν.
Τα μέσα παραγωγής πρέπει να είναι "κοινά", και η πρόσβαση σε αυτά να είναι ανοιχτή σε όλες τις δημιουργικές κολεκτίβες όμως η κεντρική απόφαση για το τί παράγεται και με ποιό τρόπο, πρέπει να είναι στην διακριτική ευχέρεια και στα κοινωνικά δίκτυα επικοινωνίας αυτών που εργάζονται σε αυτές τις κολεκτίβες και όχι στο κεντρικό, ασαφές, εύκολα χειραγωγήσιμο και ελλιπούς «ειδικής» κατάρτισης σχήμα της "γενικής συνέλευσης κατοίκων γειτονιάς ή περιοχής". Στις γενικές συνελεύσεις της "κοινότητας" ή καλύτερα της περιοχής, απομένει ένας σημαντικός ρόλος διαχείρισης του χώρου, άπειρες δημιουργικές ιδέες που μπορούν να προκύψουν, τμήματα της παραγωγής τροφής και στέγασης, του καθαρισμού, της υγείας, τμήματα της εκπαίδευσης, της κουλτούρας, διαδικασίες έκφρασης της κοινής γνώμης, συμβουλευτικής και αρωγής προς τις δημιουργικές κολεκτίβες αλλά δεν μπορώ να δω κάποιο κεντρικό, απόλυτο ή αποκλειστικό ρόλο στην παραγωγή κανενός από όλα όσα χρειαζόμαστε για να ζούμε ευτυχισμένοι.
Η παραγωγή πρέπει να είναι στα χέρια των δημιουργικών ομάδων, των κολεκτίβων, των πρωτοβουλιών, των συνελεύσεων κοινού ενδιαφέροντος, των ανθρώπων που επιλέγουν να συναντηθούν, να συζητήσουν, να σχεδιάσουν και να παράγουν αποτέλεσμα. Η δωρεάν προσφορά αυτού του αποτελέσματος θα εξασφαλίζει την ίση πρόσβαση όλων σε όλα, την κοινωνική αλληλεγγύη, την οικονομική, κοινωνική και πολιτισμική ισότητα.
Ακόμα και στην Αρχαία Αθήνα ( όσο κατάφερε να εφαρμόσει ριζώματα και πρωτόλειες εκφάνσεις «Άμεσης Δημοκρατίας») οι συνελεύσεις του Δήμου αποφασίζανε για κάποια πράγματα (τον δημόσιο χώρο, τον πόλεμο, την άμυνα και φροντίδα της πόλης κ.α.) αλλά το εμπόριο και οι εμπορευματικές σχέσεις καθόριζαν την ζωή και αυτές δυστυχώς δεν τις άγγιξε καμιά συνέλευση. Χρειαζόμαστε μια αλτρουιστική απάντηση που να υπερβαίνει τις σχέσεις ανταλλαγής, τις εμπορευματικές σχέσεις, το χρήμα, το κέρδος και την μισθωτή εργασία και αυτή δεν μπορεί να έρθει από τις γενικές συνελεύσεις αλλά από τις ειδικές δημιουργικές κοινότητες, την συμμετοχή, την δέσμευση, την υπευθυνότητα και την ελεύθερη πρωτοβουλία.
Χρειαζόμαστε επίσης έναν τρόπο να εφαρμόσουμε αυτά τα πειράματα ανταγωνιστικά προς τον καπιταλισμό και το Κοινοβούλιο εδώ και τώρα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την συμμετοχή όλων μας σε δημιουργικές ομάδες, πρωτοβουλίες και κολλεκτίβες και όχι με την ατέρμονη συζήτηση σε συνελεύσεις "Άμεσης Δημοκρατίας", όσο και αν αυτές είναι απαραίτητες στην εποχή μας για την μεταστροφή του κυρίαρχου πολιτισμικού και πολιτικού παραδείγματος
Θέλω να πιστεύω ότι η "δικτυακή" λογική του 21ου αιώνα μπορεί να πάει τις επιλογές και τους τρόπους οργάνωσης της παραγωγής με ελευθεριακό, αντι-ιεραρχκό, δωρεάν και μη-εκμεταλλευτικό τρόπο πολύ πιο πέρα από τους τρόπους που φανταζόντουσαν οι θεωρητικοί μας πατέρες, όποιους και αν επιλέγει ο καθένας μας ως τέτοιους.
Εργασία μας είναι να καταλαβαίνουμε που ζούμε έτσι ώστε να ριζώνουμε στην κοινωνία από όπου προερχόμαστε αλλά και να αλλάζουμε αυτή την κοινωνία και τους τρόπους που σκέφτεται, δρα και ονειρεύεται, διαβλέποντας τις πολιτισμικές τάσεις και τις δυνατότητες που μας προσφέρει αυτή η λεπτή γραμμή που ενώνει όλα όσα γνωρίζουμε από το "παρελθόν" και όλα όσα πράττουμε "τώρα" με όλα όσα θα γνωρίζουμε και θα κάνουμε στο άμεσο "μέλλον".
Ελπίζω να έγινα κατανοητός σε αυτό τον μικρό χώρο που τοποθέτησα τις σκέψεις μου και να προσέφερα με το ερώτημα μου "τί ονομάζουμε δημιουργική κοινότητα;" το άνοιγμα του ορίζοντα δεδομένων αυτής της αναζήτησης.
Τάσος Σαγρής / Κενό Δίκτυο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου